Piątek, 16 grudnia 2022
WydawcaBiały Kruk
AutorAdam Bujak
RecenzentPiotr Dobrołęcki
Miejsce publikacjiKraków
Rok publikacji2022
Liczba stron344
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 12/2022

Kolejny wspaniały album krakowskiego wydawcy wypełniony fotografiami mistrza Adama, autora ponad 150 publikacji, poświęconych w olbrzymiej większości polskiemu papieżowi oraz Polsce, w tym szczególnie Krakowowi. I do tego krakowskiego cyklu dołącza najnowsza książka.

Poza kolekcją wawelskich fotografii, które zostały czytelnie rozmieszczone w trzech działach: „Wawel”, czyli siedziba królów i centrum polskości, „Zamek” oraz „Katedra”, cenne jest wprowadzenie autorstwa dr. Piotra Rabieja, pełnomocnika dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu ds. komunikacji, które ukazuje to wyjątkowe miejsce w polskiej historii w sposób frapujący, przybliża jego dzieje, nie zawsze bliżej znane szerokiej publiczności. Po okresie świetności, który trwał do początku XVII wieku, gdy król i dwór opuścili zamek, przyszedł czas, gdy wawelska katedra pozostała jeszcze „głównym kościołem państwowym”. Ale w 1795 roku Wawel stracił status rezydencji królewskiej, a potem już na długie lata stał się miejscem stacjonowania zaborczych wojsk austriackich. Dopiero po 1880 roku, w czasie reform w monarchii habsburskiej, pojawiła się możliwość odzyskania wawelskiego wzgórza, a „śmiałe plany zabudowy i wystroju zaczęli tworzyć młodopolscy artyści”, przede wszystkim „zafascynowany Wawelem Stanisław Wyspiański”, który „wraz z architektem Władysławem Ekielskim opracował projekt przebudowy wzgórza na polskie Akropolis”. Zachowała się makieta ilustrująca ten monumentalny zamysł.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Wawel stał się reprezentacyjnym gmachem prezydenta Rzeczpospolitej, a w 1930 roku otwarto muzeum, które dziś nosi nazwę Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki i jest to „jedno z najlepiej zorganizowanych i dynamicznie rozwijających się muzeów w Polsce”.

Fotografie mistrza Adama pozwalają nam cieszyć się wspaniałymi obrazami miejsc i dzieł sztuki, które należą do najważniejszych skarbów naszej kultury i historii. W krypcie św. Leonarda pochowani są narodowi bohaterowie, w skarbcu przechowywany jest Szczerbiec, królewski miecz koronacyjny, a także imponujący, ale i zaskakujący, bo chyba po raz pierwszy ukazany, płaszcz kawalera Orderu Świętego Ducha wykonany dla króla Jana III Sobieskiego na zlecenie francuskiego monarchy Ludwika XIV. W katedrze są rzeźbione królewskie wizerunku grobowe, a obok – Kaplica Zygmuntowska, rozbudowane dzieło sztuki z mistrzowsko wykonanymi nagrobkami rodziny Wazów, w pokojach zamkowych zadziwia unikalna kolekcja arrasów. Jeszcze jednym symbolem Wawelu jest niezwykle malowniczy dziedziniec z renesansowymi krużgankami, które zagrały w wielu filmach, a na koniec wymieńmy najsłynniejszy polski dzwon, czyli Dzwon Zygmunta, który bije w najważniejszych momentach naszej historii.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ