środa, 27 marca 2019
WydawcaRebis
AutorDermot Turing
TłumaczenieJan Szkudliński
RecenzentPiotr Dobrołęcki
Miejsce publikacjiPoznań
Rok publikacji2019
Liczba stron364
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 3/2019

Podczas Poznańskich Targów Książki, jakie odbyły się na początku marca, autor był największą ich gwiazdą. Spotkał się z czytelnikami również w innych miastach, wszędzie wywołując duże zainteresowanie. Nie ma się czemu dziwić, bo przecież napisał tak jak lubimy, czyli dobrze o Polakach.

Sprawa złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma jest już bardzo dobrze znana, ale udział polskich kryptologów w tych działaniach nie był dostrzegany za granicą, do czego walnie się przyczynił brytyjski film z 2001 roku zatytułowany też „Enigma”, gdzie ku naszemu wielkiemu rozczarowaniu polskie dokonania zostały niemal całkowicie pominięte. A były fundamentalne, co właśnie autor dobitnie ukazuje.

Książka jest głównie opowieścią o polskich matematykach, którzy w latach trzydziestych ubiegłego wieku dzięki inicjatywie prof. Zdzisława Krygowskiego zostali wykształceni na poznańskim uniwersytecie i stworzyli najbardziej skuteczną grupę kryptologów. O ich dokonaniach w ramach współpracy sojuszniczej dowiedzieli się Francuzi, wśród których główną rolę odgrywał niezwykle sprawny oficer, Gustave Bertrand, który dosłużył się pod koniec wojny stopnia generała, i który w 1939 roku doprowadził do trójstronnego współdziałania Polaków z Francuzami i Brytyjczykami. Dzięki temu w Anglii w ośrodku kryptologicznym znanym jako Bletchley Park przez całą II wojnę światową odszyfrowywano tysiące niemieckich depesz, a ich treść trafiała do komórek wywiadu i na biurko premiera Winstona Churchilla. Dzięki tej wiedzy, jak zakłada autor, wojna trwała o dwa lata krócej.

Autor bardzo skrupulatnie wykorzystał wszystkie dostępne źródła, aby przedstawić biografie polskich kryptologów, co przecież nie było łatwe, biorąc pod uwagę, że mamy do czynienia z ludźmi czynnie zaangażowanymi w sprawy wywiadu, w sposób naturalny i we wszystkich krajach okrywane tajemnicą. Widocznie jednak jego umiejętności i ujmująca osobowość spowodowały, że uzyskał dostęp nie tylko do oficjalnych dokumentów przechowywanych w archiwach, ale też zebrał relacje od rodzin swoich bohaterów, a także otrzymał od nich bogaty materiał fotograficzny. Wszystko to pozwoliło na stworzenie fascynującej opowieści o najbardziej chyba skutecznym sposobie walki z Niemcami, jaki był dziełem naszych rodaków, nic nie umniejszając heroicznemu wysiłkowi zbrojnemu polskich żołnierzy podczas działań wojennych.

Tą książką brytyjski autor dołączył do grona anglosaskich historyków, którzy idąc śladem zapoczątkowanym przez Normana Daviesa, ukazują naszą historię z dalszej perspektywy, akcentując jej pozytywne strony, które nie zawsze sami dostrzegamy lub nie potrafimy dostrzec.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ