środa, 8 maja 2024
WydawcaFundacja 9/11 Art Space, Galeria Piekary
TłumaczenieSzymon Nowak
RecenzentJerzy Brukwicki
Miejsce publikacjiPoznań
Rok publikacji2024
Liczba stron128
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 4/2024

Jana Lebensteina (1930–1999) z literaturą zespoliły jego ilustracje komentujące poetyckie i prozatorskie teksty Mirona Białoszewskiego, ks. Józefa Baki, Stanisława Barańczaka, Witolda Gombrowicza, Zbigniewa Herberta, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Teda Hughesa, Czesława Miłosza, Eugenio Montale, George’a Orwella, Tadeusza Różewicza, Brunona Schulza, Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Aleksandra Wata, Wiktora Woroszylskiego oraz ksiąg biblijnych: „Apokalipsy św. Jana”, „Księgi Hioba” i „Księgi Rodzaju”. Malarz, rysownik i grafik ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych. Uznanie zdobył cyklami obrazów: „Figury kreślone”, „Figury hieratyczne”, „Figury osiowe”. Został laureatem Grand Prix de Paris na I Biennale Młodych (1959). Od 1959 roku mieszkał w Paryżu. Związany był ze środowiskiem paryskiej „Kultury” i „Zeszytów Literackich”. Wystawiał w prestiżowych muzeach i galeriach w Belgii, Francji, Holandii, Niemczech, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii, Włoszech i Polsce, uczestniczył w najważniejszych konfrontacjach sztuki światowej, m.in. w Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji i São Paulo, Documenta w Kassel. Tworzył sztukę osobną, zmysłową i ekspresyjną, inspirowaną starożytnymi mitologiami, filozofią egzystencjalną, poetyką fin de siècle’u, nasyconą świadomością niepokoju, lęku, samotności i dekadencji. Według Konstantego Jeleńskiego, eseisty i krytyka, był „mitotwórcą ludzkiej natury”. Obrazował struktury rzeczywistości, losy i doświadczenia ludzi, którym przyszło żyć w posępnych czasach, przygnębiających warunkach. Uważał, że droga do nowoczesności wiedzie poprzez przetwarzanie i interpretowanie tradycji.

Ostatnio, w związku z wystawą malarstwa Lebensteina w poznańskiej Galerii Piekary (kurator: Cezary Pieczyński), nakładem Fundacji 9/11 Art Space ukazał się katalog „Jan Lebenstein. Złapać absolut / To Catch the Absolute”. Publikacje poznańskiej Fundacji wyróżniają się wnikliwymi tekstami i szkicami krytycznymi sugerującymi nowe spojrzenie na dokonania artystów i ich dzieła oraz ciekawą, intrygującą typografią, która wyróżnia się szczególną formą, zmiennym układem tekstu na stronie. Publikacja o Lebensteinie zawiera teksty: Marty Smolińskiej „Nieprzerwanie oddziałująca zasada: figury osiowe Jana Lebensteina czytane anachronicznie”, Bogusława Deptuły „Figura figury Jana Lebensteina” i Piotra Słodkowskiego „Jedyna szansa, która mi zostawała, to margines. »Figury« Jana Lebensteina w cieniu PRL-u” oraz 31 barwnych reprodukcji prac artysty z lat 1957–1976 i kilka zdjęć z wystawy „Złapać absolut”.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ