Wiadomości Księgarskie nr 80

18.00 brutto 16.67 netto

Kategoria:

Opis

Nowy – 80. numer „Wiadomości Księgarskich”. Pismo ukazuje się pod patronatem Stowarzyszenia Księgarzy Polskich.

Lata 2017-2018 obfitują w szereg rocznic i jubileuszy ważnych dla historii księgarstwa polskiego. W 2017 roku przypadały rocznice utworzenia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich (1817), założenia pism branżowych: miesięcznika „Drukarz i księgarz” (1897) oraz kwartalnika „Księgarz” poświęconego rynkowi księgarskiemu, czytelnictwu i problemom zawodu (1957).

Natomiast w 2018 roku będziemy świętować m.in. 110. rocznicę powołania do życia Związku Księgarzy Polskich (1908, wówczas tylko w zaborze rosyjskim), 100. rocznicę utworzenia ogólnokrajowego Związku Księgarzy Polskich (w sierpniu 1918 roku, a więc jeszcze przed faktycznym odzyskaniem niepodległości), 60. rocznicę powstania Klubu Miłośników Historii Księgarstwa i wiele imprez o charakterze lokalnym. Niektórym z tych wydarzeń poświęciliśmy część materiału w bieżącym zeszycie „Wiadomości Księgarskich”.

Numer naszego pisma otwiera, obszerne kalendarium rocznicowe za lata 1908-2018 – przygotowane przez niezawodnego sekretarza redakcji Krzysztofa Kaletę. Znalazły się w nim obfite informacje, wydarzenia i komunikaty z życia b. Związku Księgarzy Polskich, a także Stowarzyszenia Księgarzy Polskich i Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. To prawdziwa kopalnia wiadomości, które przypomną najważniejsze daty z życia naszego środowiska, mającego tak piękne i bogate tradycje zawodowe.

Krótką historię poprzednika Stowarzyszenia Księgarzy Polskich – Związku Księgarzy Polskich (ZKP), zawiązanego 110 lat temu – kreśli świetny znawca tematu Bogdan Klukowski. Poznajemy nie tylko trudne początki działalności w zaborze rosyjskim, ale też szczegóły głośnego zjazdu zjednoczeniowego w przededniu odzyskania niepodległości, a później niełatwe lata pracy środowiskowej w okresie kryzysu gospodarczego, konfliktu interesów z wydawcami i tragicznego losu księgarstwa w okresie okupacji niemieckiej, trudne lata powojenne w zniszczonej ojczyźnie, a wreszcie smutny finał zakończenia działalności ZKP w początku lat pięćdziesiątych na skutek arbitralnej decyzji administracyjnej władz komunistycznych.

Z kolei Krzysztof Kaleta przygotował rozmowę numeru, jaką przeprowadził z legendarnym już w środowisku ludzi książki kierownikiem Klubu Księgarza w Warszawie – Janem Rodzeniem. Okazją była trzydziesta rocznica objęcia przez pana Janka tej funkcji, wymagającej niezwykłego zaangażowania i często osobistych poświęceń, a nie przynosząca żadnych profitów – prócz ogromnego autorytetu wśród literatów, wydawców, księgarzy i miłośników książki.

Dział tyczący rynku książki zawiera tym razem kilka niezwykle ciekawych rozpraw, jakie z pewnością zainteresują naszych Czytelników. Pierwsza z nich, pióra Ewy Tenderendy-Ożóg, jest poświęcona Ogólnopolskiej Bazie Księgarń, której realizacja już w ubiegłym roku przyniosła znakomity efekt w postaci zautomatyzowanej, ogólnodostępnej i bezpłatnej informacji o 1725 księgarniach w różnych miejscowościach naszego kraju. Ponieważ, jak wiadomo, sieć dystrybucji detalicznej jest niezwykle mobilna, baza OBK podlega nieustannej fluktuacji i wymaga intensywnej uwagi, celem zapewnienia użytkownikom rynku księgarskiego rzetelnej i wiarygodnej informacji o zaistniałych zmianach.

Pani Ewa pokusiła się też o opracowanie i przybliżenie naszym Czytelnikom niezwykle potrzebnego resortowego programu, zatytułowanego „Partnerstwo dla książki”. Program ten tyczy zarówno bibliotekarstwa, jak i księgarstwa i umożliwia m.in. finansowanie prowadzonych szkoleń tyczących podniesienia kwalifikacji księgarzy, a także promocji księgarń stacjonarnych i prowadzenia przez nie działań animujących czytelnictwo. Ubiegłoroczna edycja miała charakter pilotażowy, a kontynuację programu uzależniono od jej wyników. Dziś już wiemy, że spełniła oczekiwania resortu kultury, bowiem na początku 2018 roku ogłoszono nowy nabór. W ubiegłym roku w pierwszym naborze pozytywnie rozpatrzono 221 wniosków nadesłanych przez księgarzy. W drugim naborze pozytywną opinię otrzymało 156 wniosków. Do tegorocznej edycji nadesłano aż 382 wnioski.

W tym samym dziale zamieszczamy dwa artykuły Jerzego Leszka Okuniewskiego. Dotyczą one problematyki ciągle nurtującej zarówno szerokie grono ludzi kultury, środowisko wydawców i księgarzy, jak i poszczególnych użytkowników wszelkiej postaci książki, w błyskawicznie zmieniającym się technologicznie świecie. Pierwszy z tych artykułów pt. „Książki cyfrowe i audiobooki vs. książki tradycyjne” to niezwykle interesujące studium porównawcze współistnienia na rynku książki kilku form przekazu wiedzy i literatury, utrwalonej na różnych nośnikach. Autor dowodzi, że „nasze mózgi wolą papier” i książka tradycyjna dostarcza więcej pozytywnych emocji i jest bardziej efektywna w przyswajaniu treści i informacji.

Drugi z artykułów Jerzego L. Okuniewskiego pt. „Przywrócić godność książce, czyli o stałej cenie książki” tyczy problematyki od lat nurtującej zarówno środowisko wydawców, jak i księgarzy. W swych rozważaniach Okuniewski wylicza szereg ujemnych zjawisk, jakie wpływają obecnie na dekompozycję rynku książki w Polsce i podaje jednocześnie sposoby sanacji, których ważnym elementem byłaby projektowana ustawa o cenie książki.

W kolejnej rubryce tyczącej księgarstwa na świecie publikujemy jeszcze jedną rozprawę niestrudzonego w penetracji światowej problematyki księgarsko-wydawniczej Jerzego Leszka Okuniewskiego – „Globalny i europejski rynek książki”. To wysoce erudycyjne spojrzenie na produkcję i wartość sprzedaży książki w „złotej” dwudziestce państw świata, generującej 85 proc. rynku książki (wśród których znajduje się też Polska). Okuniewski kreśli nie tylko obraz branży wydawniczej i procesy kształtujące jej aktywność, ale dociekliwie bada też warunki, jakie wpływają na kondycję światowego rynku książki (w tym procesy globalizacji i wpływ wielkich korporacji).

W naszym stałym dziale antykwarycznym znajdziemy dogłębny i dociekliwy przegląd wtórnego rynku książki, pióra najlepszego w kraju znawcy problematyki antykwarskiej Pawła Podniesińskiego. W swym omówieniu, wspartym licznymi danymi statystycznymi, znany w branży ekspert i rzeczoznawca SKP daje wnikliwy obraz stanu największych antykwariatów aukcyjnych i zmian, jakie w 2017 roku zaszły w naszym kraju. Sygnalizuje też wprowadzanie nowych przepisów prawnych w zakresie usług antykwarskich.

Dział tyczący życia Stowarzyszenia Księgarzy Polskich i jego poszczególnych agend, poświęcony jest w bieżącym numerze dorocznemu sprawozdaniu Klubu Miłośników Historii Księgarstwa opracowanemu, jak zwykle, wspólnie przez Krystynę Dołoszyńską i Kazimierza Mrowczyka. W sprawozdaniu omówiono ogólnie kwestie organizacyjne (w tym udział członków KMHK w pracach warszawskiego okręgu SKP) oraz działalności statutowej (prelekcje, odczyty, gawędy na tematy historyczne i bieżące), stosowne obchody rocznic i jubileuszy etc. Klub Miłośników Historii Księgarstwa afiliowany przy OW SKP liczy obecnie 81 członków i gromadzi co miesiąc liczne grono zainteresowanych w warszawskim Klubie Księgarza. Omawiany dział uzupełnia nader ciekawa relacja z tradycyjnych obchodów grudniowego święta księgarskiego „12/13”, pióra Katarzyny Balickiej-Więckowskiej.

W bieżącym numerze „Wiadomości Księgarskich” nie zapomnieliśmy także o procesach tyczących kształcenia księgarzy. Dalsze losy Polskiej Akademii Księgarstwa kreśli Piotr Dobrołęcki w artykule podsumowującym drugą edycję tego uniwersyteckiego studium księgarskiego. Polska Akademia Księgarstwa jest inicjatywą zmierzającą do podniesienia poziomu i prestiżu głównie księgarni z małych i średniej wielkości ośrodków, a także niedużych firm wielkomiejskich. Słuchaczami PAK są księgarze zakwalifikowani przez Polską Izbę Książki. Nauka w PAK trwa dwa semestry, zajęcia odbywają się w czasie dziesięciu zjazdów, które przypadają w wyznaczone weekendy. Polska Akademia Księgarstwa stanowi niezwykle ważny krok w dziejach szkolnictwa zawodowego księgarzy, a nawet całego polskiego księgarstwa i zarówno kadra kierownicza, wykładowcy, organizatorzy jak i pierwsi absolwenci mają świadomość, że uczestniczą w wydarzeniach historycznych. Niewątpliwą koniecznością jest zatem rychłe uruchomienie trzeciej edycji PAK.

Kazimierz Rzewuski przybliża z kolei mało znany epizod z dziejów szkolenia zawodowego księgarzy, jaki w swoim czasie organizował Zarząd Główny Stowarzyszenia Księgarzy Polskich, podejmując się podniesienia kwalifikacji fachowych pracowników antykwariatów i księgarń muzycznych.

O początkach i pierwszym dwudziestoleciu (1917-1939) działalności Związku Bibliotekarzy Polskich (ZBP) pisze w erudycyjnym szkicu historycznym Hanna Łaskarzewska. Autorka jest świetną znawczynią tematu i daje wnikliwy obraz rozwoju ZBP i wielkich wyzwań stojących przed tą instytucją, w zakresie zaspokojenia potrzeb kulturalnych ówczesnego społeczeństwa, w trudnym okresie początków odzyskanej niepodległości.

Numer naszego pisma zamykają miscellanea księgarskie, na które składają się: recenzja nowej „Encyklopedii Książki” przygotowana przez Andrzeja Tomaszewskiego oraz piękny wiersz Haliny Auderskiej poświęcony firmie księgarsko-wydawniczej Trzaski, Everta i Michalskiego.

 

dr Andrzej Skrzypczak, redaktor naczelny

(Na okładce strona tytułowa pierwszego polskiego podręcznika księgarskiego Teodora Paprockiego, 1896 r.), fot. księgarni Marytka Czarnocka

Informacje dodatkowe

Okładka

miękka

Liczba stron

112

Rok wydania

2016

ISBN
Autor
Wydawca

Biblioteka Analiz