Kiedy na początku 2020 roku zamknięte zostały granice, a ludzie pochowali się w domach – Wojciech Karpiński potraktował to jako szansę na zrealizowanie od dawna zamierzonego celu: stworzenie literackiego serialu o „Kulturze”. Dzięki Portalowi Kultura Paryska, za sprawą którego wszystkie numery „Kultury” były dostępne dla szerokiego grona odbiorców, Wojciech Karpiński stworzył subiektywny wybór ważnych dla niego tekstów z paryskiego miesięcznika.
Treści prezentowane były od 30 marca 2020 roku, a teraz, w rocznicę pierwszego wpisu, Fundacja Terytoria Książki prezentuje te przemyślenia i cytaty w formie drukowanej i w formie e-booku. Jest to ostatnia książka zmarłego przed dwoma laty autora.
„Przedsięwzięcie, które z jego starannie obliczonymi tygodniami rozłożonymi na dni i godziny publikacji (co dzień punktualnie o 16.00!) wydawało się trochę figlem – trzy tygodnie po ostatnim wpisie okazało się testamentem. Autor figla pożegnał się. Po swojemu. Nikogo nie niepokojąc, nikogo nie absorbując. Wyszedł na palcach, z książkami w dłoni”, napisała Julia Juryś w posłowiu.
Książka Wojciecha Karpińskiego zatytułowana „120 dni Kultury” pod redakcją Mikołaja Nowaka-Rogozińskiego i z posłowiem Julii Juryś ukaże się w serii „Biblioteka Mnemosyne” i będzie dostępna od 30 marca. Autorem projektu graficznego i typograficznego jest prof. Janusz Górski, który zaprojektował sygnet i koncepcję układu typograficznego „Biblioteki Mnemosyne”.
– I niech swego rodzaju mottem przy okazji tego tytułu będzie cytat samego, zmarłego zaledwie miesiąc po ostatnim wpisie z cyklu, Wojciecha Karpińskiego: „Żyjemy w czasach, gdy po raz pierwszy korzystanie ze skarbów kultury nie jest elitarnym przywilejem wąskiej grupy bogatych i nie wymaga niezwykłego wysiłku. Od nas zależy, czym się będziemy interesować, co weźmiemy do czytania. To jest kwestia wolnego wyboru – i siły woli. Możemy budować własny swobodny i suwerenny dom Kultury, dom pamięci i wyobraźni”- przekazała Anna Niwińska z wydawnictwa słowo/obraz terytoria związanego z Fundacją Terytoria Książki.
Wojciech Karpiński: Kierowałem się wyraźnym kryterium. Wybierałem te teksty, które przemawiały do mnie w latach młodości, uczyły, jak patrzeć na świat, jak żyć, jak być bogatszym, swobodniejszym, i które po przeszło półwieczu zachowują nadal siłę oddziaływania. Dziękowałem mistrzom mojej młodości za dar, który od nich otrzymałem. Teraz chciałbym przekazać go dalej.
Prof. Andrzej St. Kowalczyk (UW): „120 dni Kultury” to wybitna, odkrywcza książka! Rodzaj testamentu Wojciecha Karpińskiego, któremu zawdzięczamy „książki zbójeckie”: nowe spojrzenie na literaturę Polską w podzielonej Europie w „napowietrznym boju” o wolność indywidualną, społeczną i polityczną. W „120 dniach Kultury” Karpiński powraca do najważniejszych tekstów opublikowanych w czasopiśmie, do najważniejszych autorów i wydarzeń. Dzięki oryginalnemu doborowi cytatów i komentarzy książka ta może zainteresować nie tylko oddanych miłośników „Kultury”, ale też zupełnie nową, młodą publiczność, która do tej pory mogła czuć się przytłoczona mnogością tekstów (i kontekstów) związanych z czasopismem Giedroycia. Dla tych, którzy „Kulturę” znają, będzie to więc podróż sentymentalna. Dla młodych czytelników – rodzaj przewodnika, który otworzy przed nimi świat Czapskiego, Miłosza, Gombrowicza, Jeleńskiego i wielu innych.
Wojciech Karpiński (1943-2020) od 1982 roku mieszkał w Paryżu. Pracował w National de la Recherche Scientifique. Należał do zespołu redakcyjnego „Zeszytów Literackich”. Opublikował m. in. „Od Mochnackiego do Piłsudskiego. Sylwetki polityczne XIX wieku” (z Marcinem Królem, wydanie ocenzurowane: Znak, Kraków 1974; wydanie pełne: Świat Książki, Warszawa 1997), „W Central Parku” (Klin, wydawnictwo podziemne, 1980; Libella, Paryż 1982; Res Publica, Warszawa 1989; Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1998), „Pamięć Włoch” (Wydawnictwo Literackie, Kraków 1982; słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1997, 1999), „Amerykańskie cienie” (Instytut Literacki, Paryż 1983; Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997), „Książki zbójeckie” (Polonia, Londyn 1988; Biblioteka Narodowa, Warszawa 1996), „Herb wygnania” (Zeszyty Literackie, Paryż 1989; wydanie rozszerzone: Iskry, Warszawa 1998), „Polska a Rosja” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994), „Fajka van Gogha” (Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1994, 1996), „Portret Czapskiego” (Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1996), „Prywatna historia wolności” (Iskry, Warszawa 1997).
