Muza S.A.

00-590 Warszawa, ul. Marszałkowska 8, tel. (022) 6211775, fax (022) 6292349, http://www.muza.com.pl, e-mail muza@muza.com.pl

 

W 2007 roku wydawnictwo Muza osiągnęło przychód ze sprzedaży w wysokości 23,32 mln zł, z czego na sprzedaż książek przypadło 21,65 mln zł (wzrost o 88 proc.). Był to pierwszy wzrost przychodów ze sprzedaży od 2001 roku. Rok wcześniej wyniósł on zaledwie 11,57 mln zł. Tak duży spadek przychodów w 2006 roku był wynikiem m.in. czyszczenia zapasów magazynowych z lat poprzednich i wpisania części wartości wyprodukowanych książek w straty (spółka zakończyła 2006 rok stratą netto w wysokości 4,96 mln zł), a także z ograniczenia liczby współpracujących z wydawnictwem dystrybutorów. W 2007 roku wydawnictwo opublikowało najmniejszą od 2003 roku liczbę tytułów. Ten ujemny trend nie dotyczy jednak nowości, których w 2007 roku było 196. W okresie 2000-2007 więcej pierwszych wydań ukazało się jedynie w 2006 roku.

2007 rok był także rekordowy pod względem produkcji i sprzedaży egzemplarzowej. Łączny nakład wydrukowanych książek wyniósł 3,4 mln egz., sprzedano 3,54 mln egz. Nieznacznie, z 19,37 do 19,49 mln zł, wzrosły także kapitały własne. Spadło natomiast zatrudnienie z 62 do 56 pracowników.

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej Muza wykazano przychód ze sprzedaży w wysokości 41,46 mln zł.

W sierpniu 2006 roku Muza odkupiła 50 proc. udziałów w wydawnictwie Wilga. Było to sfinalizowanie ciągnących się przez ponad rok rozmów. W nowym, dwuosobowym zarządzie oficyny znaleźli się Jan Wojniłko i Włodzimierz Czarzasty. Wiadomo, że tak jak różnią się nasze oferty, tak różni się sposób sprzedaży. Inaczej sprzedaje się literaturę i albumy, inaczej książkę dziecięcą. Muza ma lepiej opanowane tradycyjne kanały dystrybucji, Wilga markety – mówił Jan Wojniłko. Upraszczając, można powiedzieć, że Wilga do budowania planu wydawniczego wychodzi „odrynkowo”, Muza „odproduktowo”. Większe zmiany zajdą w obrębie pracy przedstawicieli handlowych obu wydawnictw, a nie zarządzania nimi. Wilga nie była do tej pory zbyt mocna w naszych kanałach dystrybucji, nas natomiast nie było prawie w ogóle w tych, w których dystrybuowała swoje produkty Wilga, mówię tu o sieciach supermarketów – uzupełnia Marcin Garliński, prezes Muzy.

Wzrost sprzedaży po pięciu latach spadków przychodów, to efekt m.in. nowej strategii handlowej. Obecnie dystrybucja Muzy opiera się na dwóch głównych firmach: Azymut i Platon oraz trzech wspomagających: DiSO, Amicis (obie z Warszawy) i Krakinform z Krakowa. Obecnie firma 50 proc. obrotów realizuje z hurtownikami. Docelowo książki mają docierać do 1 200 punktów detalicznych. Przeprowadzono także istotną reorganizację oferty, w której jest znacznie więcej beletrystyki, a mniej publikacji albumowych. Tym samym niższa jest średnia cena książki Muzy. Beletrystyka ukazuje się najczęściej w tańszych oprawach broszurowych – do ekskluzywnej serii „Biblioteka Bestsellerów” trafiają pojedyncze tytuły, a w miejsce eleganckiej serii „VIP” pojawiła się w mniejszym formacie i miękkiej oprawie seria „Galeria”.

Struktura sprzedaży w 2007 roku przedstawiała się następująco: literatura – 55 proc., poradniki – 36 proc., turystyka – 6 proc., książki dla młodzieży – 3 proc.

Pod względem wielkości kapitałów i zasobów gotówkowych Muza jest jednym z najsilniejszych wydawnictw w Polsce, co pozwala jej na akwizycje. Na aktywa trwałe (ponad 3,5 mln zł) składała się głównie inwestycja w obiekt rekreacyjno-sportowy w Spale. Muza podjęła decyzję o tej inwestycji, poszerzając jednocześnie zakres działalności spółki w 2003 roku. Wynikła ona z potrzeby zagospodarowania Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Muza jest zakładem pracy chronionej i podatek dochodowy od osób fizycznych pozostaje w spółce w formie ZFRON). Hotel „Mościcki” w Spale został otwarty pod koniec 2005 roku.

Historia Grupy Kapitałowej Muzy to okres dużych i nietrafionych inwestycji, które owocowały wzrostami przychodów i jednocześnie znacznymi stratami. Z tych nierentownych biznesów Muza się wycofała, ale przypomnijmy, że w 2000 roku Grupa Kapitałowa zrealizowała 170 mln zł przychodu, a w 2001 ponad 150 mln zł. Ogromny spadek przychodów wiąże się ze sprzedażą przez spółkę zależną Polska Dystrybucja Książek (powołaną wspólnie z Empikiem) niemal wszystkich aktywów – udziałów i akcji w hurtowniach: Wkra, Polmap i Fis. W rezultacie PDK niemal nie prowadziła od 2003 roku sprzedaży. Właścicielem hurtowni wchodzących wcześniej w skład PDK zostały Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. W 2003 roku Muza pozbyła się też udziałów w spółce Euromedia TV. Sprzedaż nierentownej Wkry wpłynęła na poprawę wyniku finansowego Grupy Kapitałowej.

Nietrafiona okazała się także inwestycja we własne wydawnictwo edukacyjne. Spółka Muza Szkolna kosztowała ok. 6,5 mln zł, które można uznać za stracone – podręczniki tej oficyny sprzedawały się słabo i pod koniec 2001 roku zaniechano dalszego rozwoju tej oferty. Większość praw do poszczególnych podręczników odkupili za niewielkie pieniądze inni wydawcy – głównie oficyna Adam. Te serie, które nie znalazły nabywców, są jedynie dodrukowywane w przypadku nielicznych już zamówień ze szkół.

Fiaskiem zakończyła się też kluczowa, jak się wydaje, inwestycja Muzy – próba przejęcia kontrolnego pakietu akcji prywatyzowanych Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. Choć Muza była już bardzo bliska podpisania umowy w sprawie odkupienia od skarbu państwa 51 proc. akcji WSiP za ok. 175 mln zł, to ostatecznie ówczesny minister skarbu Sławomir Cytrycki w ostatniej chwili unieważnił przetarg. Według niepotwierdzonych informacji przygotowania do przejęcia WSiP kosztowały Muzę ok. 700 tys. zł. Zapewne na negatywną decyzję ministra wpłynęły ostre ataki części prasy, w tym w szczególności „Gazety Wyborczej”, której wydawca – giełdowa spółka Agora – także zaangażowany był w starania o przejęcie podręcznikowego giganta. Ostatecznie szanse Muzy – jak się wydaje – pogrzebała tzw. afera Rywina, z którą niektóre media i komentatorzy łączyły osobę wpływowego  sekretarza Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Włodzimierza Czarzastego – współtwórcę Muzy i cały czas jej mniejszościowego akcjonariusza. W 2004 roku Muza ponownie startowała w przetargu o WSiP, także bez sukcesu.

W skład wydawnictwa Muza S.A. – choć nie jako odrębne podmioty, lecz wydzielone redakcje posiadające własne znaki towarowe – wchodzą także: Warszawskie Wydawnictwo Literackie oraz Sport i Turystyka.

Warszawskie Wydawnictwo Literackie wydaje światową i polską literaturę piękną, eseistykę, poezję i słowniki, posiada wyłączne prawa do wydawania na rynku polskim m.in. kolejnych książek: Marqueza, Allende, Pereza-Reverte, Cortazara, Hemingwaya, Singera, Nabokova, Bułhakowa i wielu innych popularnych autorów. Muza jest przede wszystkim znana z przekładów prozy pisarzy hiszpańskojęzycznych, choć w ofercie są także liczne inne przekłady oraz kilka znakomitych powieści współczesnych polskich pisarzy. Największym sukcesem ostatnich lat jest edycja polskiego przekładu powieści „Cień wiatru” Carlosa Ruiza Zafóna, która nieprzerwanie utrzymuje się na czołowych miejscach list bestsellerów od 2005 roku. Na jesień 2008 roku zapowiadana jest nowa powieść hiszpańskiego prozaika. Do wypromowanych na polskim rynku przez Muzę i doskonale sprzedających się autorów, należy też japoński prozaik Haruki Murakami. Sporym sukcesem okazały się także serie poradnikowe, w tym kulinarne. Literatura popularnonaukowa ukazuje się w cenionej, wielokrotnie nagradzanej, gromadzącej znakomitych autorów (m.in.: Neil Postman, Samuel P. Huntington, Edward T. Hall), serii „Spectrum”. W ofercie są też m.in. serie biograficzne, w tym biografie polityczne i literackie. W 2007 roku zaczęto inwestować w rozwój oferty wydań audio, inicjując serię „Audioteka”. Ukazały się w niej m.in.: kilka książek Murakamiego, Pereza-Reverte, Orwella, Hemingwaya i inne, a latem 2008 roku wspólnie z wydawnictwem G+J Muza wprowadziła do kiosków trzyczęściowe wydanie audio „Władcy Pierścieni” J.R.R. Tolkiena.

Pod marką Sport i Turystyka opracowywane są książki o tematyce turystycznej, krajoznawczej, przewodniki, albumy i atlasy. Pozycje turystyczne to m.in. cykl „Polska” oraz „Leksykon miast” i albumy krajoznawcze. W 2003 roku oferta została poszerzona o serię przewodników po miastach polskich – „W 3 Dni”, która kontynuowana była w 2007 roku.

 

Wydawnictwo rozpoczęło działalność w czerwcu 1989 roku jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Od października 1991 roku działa jako spółka akcyjna. Początki oficyny związane są z literaturą dla dzieci i młodzieży, szczególnie edycją serii „Przygód Tomka Wilmowskiego” Alfreda Szklarskiego (łącznie wydano ok. 850 tys. egz.). W latach 1991-92 zakres oferty wydawnictwa rozszerzył się o poradniki i leksykony, a następnie o edycje encyklopedyczne i edukacyjne. W 1993 roku powstała „Biblioteka Bestsellerów” – obecnie jedna z najbardziej cenionych serii literatury pięknej na polskim rynku. W 1994 roku powołano Klub Czytelników Muzy, który liczy ok. 15 tys. członków (informator klubowy wysyłany jest do ponad 20 tys. osób). W tym samym roku Muza kupiła Przedsiębiorstwo Państwowe Wydawnictwo Sport i Turystyka, uzupełniając tym samym ofertę o przewodniki i albumy krajoznawcze. W kolejnych latach powstały m.in. serie: „VIP”, czyli „Vademecum Interesującej Prozy”, „Sami Swoi”, „Biblioteka Poezji”, „Spectrum”. W 2001 roku uruchomiono dobrze przyjętą serię „Galeria”, w której ukazują się dzieła literatury współczesnej w miękkiej oprawie.

W kwietniu 1998 roku Muza zadebiutowała na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, emitując 750 tys. akcji. Na koniec 2001 roku w obrocie było 2,438 mln akcji, w 2002 roku odbyła się kolejna emisja. W 2005 roku kurs akcji Muzy zwyżkował, dochodząc nawet do ponad 16 zł za walor (przez niemal cały 2004 rok kurs utrzymywał się na poziomie ok. 4,50 zł). Większość kapitału spółki jest w rękach siedmiu osób fizycznych (w 2006 roku swoje akcje wyprzedały w większości fundusze inwestycyjne). Głównymi akcjonariuszami pozostają założyciele firmy: Grażyna Kaczmarek, Małgorzata i Włodzimierz Czarzasty, Bogumiła Genczelewska i Stanisław Stępień. Latem 2008 roku działająca w branży papierniczej i poligraficznej firma Kompap z Kwidzyna weszła w posiadanie łącznie 170 tys. akcji Muzy, a następnie w wyniku wezwania do sprzedaży akcji skupiła jeszcze ponad 185 tys. akcji. Na początku września 2008 Kompap miał 14,55 proc. akcji Muzy.

W pierwszej połowie 2008 roku przychody Muzy ze sprzedaży, w ujęciu jednostkowym, wyniosły 8,83 mln zł, wypracowany zysk  netto to 370 tys. zł. Skonsolidowane przychody netto ze sprzedaży wyniosły 18,75 mln zł, a zysk netto – 715 tys. zł.

 

Muza S.A. – najważniejsze dane