Poznaliśmy laureatów Nagród Historycznych “Polityki” 2021 za książki o najnowszej historii Polski wydane w 2020 roku.
W dziale prac naukowych nagrodę przyznano Marii Halamskiej za książkę „Ciągłość i zmiana. Wieś polska 1918-2018.W poszukiwaniu źródeł teraźniejszości” (Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN i Wydawnictwo Naukowe Scholar). Jest to stuletnia historia polskiej wsi, której mieszkańcy aż do połowy lat 60. XX w. stanowili większość ludności kraju. Wielkość podjętego tematu idzie tu w parze z pogłębioną analizą i szerokim wykorzystaniem dorobku nauk społecznych, a zarazem ze zwięzłością.
W kategorii popularnonaukowe nagroda przypadła Maciejowi Łubieńskiemu za „Portret rodziny z czasów wielkości. O prymasach, milionerach, zakonnicach, bankrutach, pisarkach i innych przodkach” (Wydawnictwo W.A.B.) – znakomicie opowiedzianą historię rodzinną, opartą na solidnych badaniach źródłowych, głęboko wnikającą w realia kilku epok historycznych oraz ich uwarunkowań.
Najlepszy debiut w kategoriach prace naukowe i popularnonaukowe to „Komunista na peryferiach władzy. Historia Leonarda Borkowicza (1912-1989)” Katarzyny Rembackiej (Instytut Pamięci Narodowej), solidna i wyważona w sądach biografia jednej z ciekawszych postaci z drugiego rzędu komunistycznej elity władzy powojennej Polski. Możemy dzięki niej lepiej zrozumieć mechanizmy akcesu młodych ludzi do ruchu komunistycznego w II RP, błyskawiczne kariery w pierwszych latach powojennych i łatwość z jaką można było w tym świecie popaść w niełaskę.
W dziale pamiętników i wspomnień nagrodę przyznano książce Bohdana Korzeniewskiego „Było, minęło… Wspomnienia” (Państwowy Instytut Wydawniczy) w opracowaniu Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej. Zebrane przez wydawców wspomnienia wykładowcy i reżysera teatralnego to same „gęste”, epickie opowieści o tym, co najważniejsze. Zdaniem jurorów mamy do czynienia z literaturą wspomnieniową najwyższych lotów.
W kategorii wydawnictwa źródłowe zwyciężyły „Cięcia. Mówiona historia transformacji” Aleksandry Leyk i Joanny Wawrzyniak (Wydawnictwo Krytyki Politycznej) – zbiór wywiadów opowiadających o niełatwych doświadczeniach transformacji: utracie pracy i końcu znanego, bezpiecznego świata. Autorki przypominają dzieje zakładów, których pracownicy „wystąpili” w książce, a materiał statystyczny pozwala spojrzeć na historię transformacji z jeszcze innej perspektywy.
Ze względu na panującą pandemię “Polityka” po raz drugi rezygnuje z uroczystego wręczenia dyplomów, podczas którego jurorzy wygłaszali laudacje dla każdej nagrodzonej pozycji. Można się z nimi zapoznać w tygodniku „Polityka” z 19 maja lub pod linkiem https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/2118759,1,nagrody-historyczne-polityki-2021-za-2020-rok.read
Jury obradowało w składzie: prof. dr hab. Włodzimierz Borodziej, prof. dr hab. Dariusz Stola, dr hab. Bożena Szaynok, red. Marian Turski (Przewodniczący), prof. Wiesław Władyka, dr hab. Marcin Zaremba.
Mecenasami Nagród Historycznych “Polityki” są: Dantex i ZAiKS.
