Autorów najciekawszych inicjatyw historycznych – wystaw, wydarzeń i przedsięwzięć edukacyjnych zrealizowanych w roku 2022 – uhonorowano 22 czerwca podczas gali Wydarzenia Historycznego Roku, zorganizowanej przez Muzeum Historii Polski w Pałacu na Wyspie.
„Wydarzenie Historyczne Roku” to plebiscyt organizowany przez Muzeum Historii Polski we współpracy z portalem historia.org.pl. Plebiscyt składa się z dwóch etapów. W I etapie osoby prywatne i instytucje mają prawo do zgłoszenia maksymalnie trzech wydarzeń (po jednym z każdej kategorii) za pomocą formularza internetowego. Następnie jury, złożone z przedstawicieli organizatorów oraz ludzi nauki i kultury, wybiera po pięć projektów w każdej z kategorii „Wystawa”, „Wydarzenie” oraz „Edukacja”.
Za najważniejsze Wydarzenie roku uznano otwarcie Muzeum – Domu Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej. Muzeum mieści się w domu rodzinnym Marii Pileckiej z domu Ostrowskiej, żony Witolda Pileckiego. W tym zabytkowym, odrestaurowanym budynku została stworzona wystawa stała ukazująca w nowym świetle postać jednego z ważniejszych polskich bohaterów. Poza wystawą stałą Muzeum – Dom Rodziny Pileckich proponuje organizuje wydarzenia naukowe i edukacyjne.
W kategorii „Wystawa” pierwsze miejsce zajęło otwarcie ekspozycji „Nowy Skarbiec Koronny” zrealizowana przez Zamek Królewski na Wawelu.
Za najlepsze Wydarzenie edukacyjne internauci uznali projekt „Gra szyfrów” przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej. Projekt gamingowy zrealizowany został jako gra first person perspective. Akcja toczy się pod koniec 1920 roku, gdy decydują się losy starcia z bolszewikami i przyszłość Polski. Misje, które muszą wykonać gracze, polegają na złamaniu rosyjskiego szyfru i unieszkodliwieniu pancernych pociągów wroga. Pod okiem historyków ożywione zostały główne postacie gry oraz odwzorowane wszystkie detale odtworzone na podstawie autentycznych zdjęć.
Specjalną nagrodę otrzymała publikacja pt. „Zarzecze. Siedlisko idealne” wydana przez Stowarzyszenie Młody Mołodycz. To przewodnik po założeniu pałacowo-parkowym, z którym przejść można po ścieżkach sprzed 200 lat, spacerować po angielskim parku, zagościć w pałacowych salach, w których czasem pada deszcz, a czasem świeci słońce, zobaczyć elementy pierwotnego wyposażenia rezydencji i poczuć ducha tego miejsca, przekonać się, jak wyglądało gospodarstwo hrabiny, poznać jej sąsiadów i bywalców jej domu.
Finałową piętnastkę wybrało jury w składzie: prof. Jolanta Choińska-Mika – przewodnicząca jury (Uniwersytet Warszawski, zastępca przewodniczącego Rady MHP), Wojciech Duch (redaktor naczelny portalu historia.org.pl), Piotr Legutko (dyrektor TVP Historia), dr Marek Mutor (wicedyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu), Barbara Schabowska (dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza), Gabriela Sierocińska-Dec (kierownik działu edukacyjnego Muzeum Historii Polski).
