Osobliwa to książka: niby pierwsze, a właściwie od razu drugie jej wydanie.
Pierwsze, a ściślej pierwsza wersja książki, nigdy nie ujrzało światła
dziennego, mimo że wydawnictwo przyjęło publikację z wdzięcznością
do druku, mimo że nim się ukazała, zebrała pozytywne recenzje
i nic nie wskazywało na to, że można zablokować druk tomu poświęconego
teatralnemu życiu dramaturgii Tadeusza Różewicza, przygotowanego
przez jednego z najbardziej kompetentnych w tej mierze autorów.

Działo się to w czasach stanu wojennego, kiedy nie tworzono
jeszcze wersji elektronicznej tekstu, a maszynopisy mogły ginąć. I zginęły.
W wydawnictwie, w szkole teatralnej, a nawet w prywatnym archiwum
autora. Trudno uwierzyć w przypadek. Jak do tego doszło
Kazimierz Braun opisuje szczegółowo w epilogu tej książki – swoją
drogą dziwne dzieje tego maszynopisu mogłyby stać się punktem
wyjścia do politycznego thrillera z lat PRL.

Zbiór, który ponownie powołał do życia Braun przy współpracy
z Justyną Hofman-Wiśniewską, opisuje dzieje długoletniej przygody
reżysera z dramaturgią twórcy teatru otwartego od „Aktu przerywanego”,
pierwszej próby zmierzenia się z Różewiczem jeszcze w lubelskim
Teatrze im. Juliusza Osterwy (1970) po najświeższej daty realizacje
na uczelniach amerykańskich („Odejście głodomora”, 1987,
„Przyrost naturalny”, 1989, „Kartoteka rozrzucona”, 2006). Przez te
lata zdarzyło się 19 przystanków Różewiczowskich, obejmujących bez
mała cały dorobek sceniczny Różewicza, a każdy z tych przystanków
znajduje w książce miejsce na rzetelny opis.

To jednak coś znacznie więcej niż dokumentacja, także za sprawą
wnikliwego szkicu współautorki o Braunowskim widzeniu dramatu
i teatru Różewicza, czytanego przez filtr teatru Norwida, a także dzięki
rozsianym w całej książce refleksjom autora-reżysera o twórczości
teatralnej Tadeusza Różewicza, ale i własne refleksje o teatrze. Zacytuję
tylko tytułem próby, zachęcając do lektury tej niezwykłej książki:
„Rzeczywistość spektaklu jest zarówno rzeczywistością artystyczną,
estetyczną, jak i rzeczywistością ludzką, etyczną. Nie da się ich rozdzielić.
Wynika z tego, że w spektaklu spełniane są prawdziwe ludzkie
uczynki”. Rzadko ktoś tak głęboko rozumie misję teatru.