RYNEK KSIĄŻKI PRAWNICZEJ Ludzie w Polsce kupują książki wtedy, kiedy muszą. A że grupa osób kształcących się i podnoszących własne kwalifikacje stale rośnie, to wydawcy książek fachowych wciąż mają się dobrze. W ubiegłym roku sprzedaż publikacji z dziedziny prawa i biznesu wzrosła o ok. 11,5-12,5 proc., podczas gdy ogólny wzrost obrotów na rynku książki wyniósł - według wstępnych szacunków - ok. 2,1 proc. Z ostatnich badań przeprowadzonych przez Instytut Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej wynika, że literaturę fachową kupuje 12 proc. spośród tych osób, które w ogóle wydają pieniądze na książki. Stawia to publikacje fachowe na trzecim miejscu - po edycjach encyklopedyczno-poradnikowych (31 proc., warto jednak zwrócić uwagę, że ta kategoria jest wyjątkowo obszerna) i podręcznikach szkolnych (21 proc.). Z kolei wyniki ankiet Biblioteki Analiz pozwalają określić nabywcę literatury fachowej, jako osobę, dla której cena książki nie odgrywa najważniejszej roli przy decyzji o jej zakupie - na pierwszym miejscu stawiana jest przydatność książki w pracy lub w procesie podnoszenia kwalifikacji, na drugim - autor, na trzecim - marka wydawcy, na czwartym - tytuł serii, a dopiero na piątym cena. Wydawcom daje to pewien komfort - książki dla fachowców są drogie, ale nie są "za drogie". Nabywca tych tytułów potrafi docenić przydatność zawartych w nich informacji. WIELKA TRÓJKA Rynek książki fachowej został w ostatnich latach zdominowany przez trzy wydawnictwa w całości kontrolowane przez firmy zagraniczne. Polskie Wydawnictwa Profesjonalne (100 proc. udziałów ma holenderska grupa Wolters Kluwer) w 2001 roku zrealizowały sprzedaż w wysokości ok. 92 mln zł, a ich udział w obrocie publikacjami dla prawników można szacować na 54,1 proc. PWP skupia pięć osobnych redakcji merytorycznych: ABC, Lex, Zakamycze, Oficynę Ekonomiczną oraz wydawnictwo prasowe Konieczny i Kruszewski. Drugie miejsce na rynku od lat zajmuje C.H. Beck - duży niemiecki wydawca książek prawniczych, który skutecznie wprowadził na polski rynek aż 34 serie i co roku publikuje ponad 300 tytułów. W 2001 roku Beck osiągnął w Polsce ok. 29 mln zł przychodu, co daje mu 17,1 proc. udziału w sprzedaży książek prawniczych. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (dawniej Wydawnictwa Prawnicze PWN, obecnie spółka należąca do holenderskobrytyjskiego koncernu Reed Elsevier) zrealizowało w 2001 roku 27 mln zł obrotu (15,9 proc. udziału w rynku). Dalsze miejsca wśród wydawnictw prawniczych zajmują: OddK, Infor, Twigger i Park. Infor w ostatnich latach wycofuje się z rynku książki, pozostałe wydawnictwa z sukcesem wprowadziły natomiast niszowe produkty. OddK specjalizuje się w prawie pracy, Twigger w prawie bankowym i finansach, Park w tanich edycjach kieszonkowych aktów praw. Pozostałe wydawnictwa, jak np. Difin, Liber czy Branta nie mają tak mocnej marki i zasięg ich publikacji jest ograniczony. PORADNIKI DLA PODATNIKÓW Uzupełnieniem książek prawniczych są poradniki dla podatników i osób prowadzących działalność gospodarczą. W tym segmencie coraz ważniejszą rolę odgrywają publikacje wymiennokartkowe. Wśród wydawców poradników wymiennokartkowych czołowe miejsce zajmuje Wiedza i Praktyka, oficyna, której współwłaścicielem jest niemieckie wydawnictwo Norman Rentrop. Wiedza i Praktyka jest m.in. edytorem bardzo popularnego "Poradnika Podatnika". Wśród wydawców publikacji dla osób prowadzących działalność gospodarczą znaczącą rolę odgrywa także oferta wydawnictw: Verlag Dashöfer, Forum i Beck (seria "Beck Info Biznes"). Serie książek dla menedżerów rozwijają także PWP (szczególnie działająca w Krakowie Oficyna Ekonomiczna) oraz Poltext - wydawca wielu cenionych publikacji z dziedziny zarządzania. ABC rozwinęło ofertę elektroniczną, jednak stosunkowo drogi pakiet "Profinfo.pl" wciąż nie ma zbyt wielu użytkowników. MARKETING I ZARZĄDZANIE Ostatnią grupę publikacji stanowią poradniki dla ludzi biznesu - dla menedżerów w działach marketingu, sprzedaży, dla dyrektorów finansowych i członków zarządu. Jest to grupa publikacji najdłużej zaniedbywanych i w związku z tym notujących systematyczny wzrost. Wzrost ten nie zawsze przekłada się na liczbę sprzedawanych egzemplarzy, gdyż w ciągu ostatnich dwóch lat oferta tego typu książek wzrosła, według wstępnych szacunków, ponad czterokrotnie. Ciekawe serie książek z dziedziny marketingu i zarządzania mają wydawnictwa, które nie specjalizują się w książce fachowej: …