Potwierdza się, że tajemnice mogą się ujawniać po wielu latach, nawet jak są najgłębiej skryte. Nawet odnoszące się do tak tajemniczej postaci jak gen. Iwan Sierow, dobrze u nas pamiętany jako bezwzględny prześladowca polskiego podziemia, który doprowadził do uwięzienia w marcu 1945 roku jego 16 przywódców, którym następnie wytoczono proces w Moskwie. Nie wiedzieli, że uczestniczą w kierowanej przez niego specjalnej operacji NKWD i kontrwywiadu sowieckiego. Wcześniej, bo na początku II wojny światowej, organizował wywózki na Sybir Polaków z Kresów Wschodnich, był też współodpowiedzialny za mord katyński.
Iwan Sierow, nazywany generałem, chociaż dosłużył się najwyższego stopnia wojskowego, czyli został feldmarszałkiem, był jednym z najbardziej zaufanych wykonawców stalinowskich opresji, a potem szefem KGB w epoce Nikity Chruszczowa, kolejnego radzieckiego satrapy. Dla niego przygotował materiał, jaki został zawarty w słynnym tajnym referacie wygłoszonym podczas XX plenum KPZR, ujawniający stalinowskie zbrodnie, który wstrząsnął wówczas całym komunistycznym systemem.
Wydaje się niewyobrażalne, ale właśnie taki człowiek miał potrzebę dokumentowania swego życia, chociaż z pewnością wiedział, że jego zapisy długo jeszcze po jego śmierci będą ukryte i może dopiero po latach zostaną ujawnione. I tak się stało. W ścianie garażu podmoskiewskiej daczy, w której przed laty mieszkał gen. Sierow, po 25 latach od jego śmierci znaleziono tytułową walizkę, a w zasadzie dwie walizki z jego osobistym archiwum, w tym z zapisami pamiętnikarskimi.
Tak skryte i ukryte teksty wydają się być rzetelne, bo pisane dla potomnych, a niepodlegające cenzurze. Czy są autentyczne? Wszystko na to wskazuje, chociaż w Rosji trwa spór na ten temat. Zostały opublikowane 28 lat po śmierci ich autora i oczywiście wywołały burzę w świecie historyków i w mediach. Teraz mamy możliwość poznać ich polskie tłumaczenie. Lektura jest fascynująca, bo jest to jedyna dostępna osobista relacja generała służb specjalnych państwa sowieckiego. Jego życiorys był niezwykle bogaty, bo uczestniczył w wielu dramatycznych wydarzeniach: po wybuchu wojny z Niemcami w 1941 roku dowodził wojskami NKWD w obronie Moskwy i na Krymie, Kaukazie i pod Stalingradem, potem organizował deportacje na Syberię i do Kazachstanu całych narodów: Czeczenów, Inguszy, Niemców Nadwołżańskich czy Tatarów krymskich, przeprowadzał czystki na Ukrainie, zwalczał polskie podziemie, a w 1946 roku tłumił powstanie na Węgrzech.
Dla nas szczególnie interesujące są fragmenty dotyczące spraw polskich, jak chociażby relacja o sfałszowanych z premedytacją wyborach w 1947 roku, kiedy 15 proc. głosów oddanych na partię komunistyczną zmieniono na 60 proc. Podobnych fragmentów jest więcej, z pewnością będą teraz wykorzystywane przez historyków jako szczególnie wiarygodne źródło, bo jednak po jego uważnej lekturze trudno doszukać się znamion fałszerstwa czy fabularyzacji.
