Tadeusz Tomaszewski studiował aktorstwo w Mińsku na Białorusi oraz reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Pracował w Instytucie Polskim w Wilnie, jest redaktorem audycji polskich w Radiu Litewskim. Jego książka zawiera zbiór 21 rozmów z ludźmi pamiętającymi polski czas tego miasta (m.in. Barbara Skarga, Danuta Szaflarska, Emil Karewicz, Romuald Twardowski, Franciszek Walicki). Wywiady, mające premierę w radiu, przeprowadzono w latach 2008-2015. Każdy poprzedza lapidarny rys biograficzny interlokutora i topograficzny opis miejsca spotkania.

„Rozmawiałem jak wilnianin z wilnianami. Miałem czasami poczucie, że rozmówca właśnie na mnie czekał – na kogoś ze świata jego dzieciństwa, żeby właśnie ze mną podzielić się swoimi przeżyciami z Wilna. Mieliśmy poczucie jakiejś wspólnoty, używaliśmy podobnego słownictwa. Nie musiał mi tłumaczyć, gdzie była ulica Zawalna, a gdzie był na przykład teatr” – tak pracę „wywiadowczą” (szkoda, że w gronie indagowanych zabrakło Bernarda Ładysza) zapamiętał autor. A w mej pamięci utkwiły poniższe obrazki: „17 września usłyszeliśmy przez radio komunikat, że do Polski wkraczają Sowieci. A w dwa dni później weszli do Wilna. (…) Armię Czerwoną witała tylko ludność żydowska. (…) Wyraźnie podniecona, z czerwonymi opaskami na rękawach i z jakimiś plakatami. To był jedna z rzeczy dla mnie najbardziej wstrząsających” – wspomina Józefa Hennelowa.

„W czasie okupacji sowieckiej chodziłem do szkoły – mówi architekt Stanisław Morelowski – pamiętam jak na ulicy Mickiewicza przed dniem 1 Maja odbywały się próby defilowania młodzieży komunistycznej. Nie jestem antysemitą, ale taka jest prawda, że to byli sami młodzi Żydzi! (…) A w przededniu 1 Maja pojawiła się dyrektorka szkoły, postawna, tęgawa Litwinka, dobrze mówiąca po polsku, która przywitała nas słowami: »Dzieci, zbliża się dzień wielkiego święta, zobaczcie, jak miasto pięknie wygląda ozdobione czerwienią sztandarów, jakby było zlane krwią!«”.