Stowarzyszenie Wydawców Europejskich (Federation of European Publishers, FEP) i Międzynarodowe Stowarzyszenie Księgarzy, EIBF) przedstawiły Komisji Kultury i Edukacji Parlamentu Europejskiego dwa konkretne rozwiązania wspierające przemysł książki w koronakryzysie: kupony dla obywateli na zakup książek w lokalnych księgarniach oraz publiczne zakupy książek dla bibliotek, szkół itp., również za pośrednictwem lokalnych księgarń. Zaproponowaną inicjatywę należałoby wesprzeć odpowiednimi środkami w ramach funduszu naprawczego.
“Kupon, który pozwoli obywatelom na zakup książek (drukowanych, cyfrowych i audio) w ich lokalnych
księgarniach będzie zachętą do dostępu do większej liczby książek i stworzy pozytywne warunki rynkowe dla sektora księgarskiego, ale także autorów, tłumaczy i wydawców”.
“Kilka rządów wdrożyło już takie środki lub planuje wdrożyć tego rodzaju plan i byłoby bardzo pomocne, aby uczynić go ogólną polityką w całej Unii Europejskiej. Sektor książek jest tradycyjnie finansowany ze środków prywatnych, z niewielkimi lub żadnymi dotacjami publicznymi. Z kryzysem sektor nie ma teraz wyboru, musi poprosić o – przynajmniej tymczasowe – wsparcie publiczne” – czytamy w komunikacie obu stowarzyszeń.
Kupon pomógłby odnowić rynek i wprowadzić środki pieniężne do systemu, a jednocześnie to dobry
czas na promowanie czytania; ten kupon powinien być programem krajowym (najlepiej wspieranym przez fundusz naprawczy EU) i będzie miał zasadnicze znaczenie dla odbudowy popytu na książki.
Jak podkreślono, Belgia (Flandria), Francja i Włochy mają pozytywne doświadczenia po wprowadzeniu takich kuponów.
“Sugerowalibyśmy, nawet jeśli wydaje się, że środek można zrealizować jedynie na szczeblu krajowym,
aby UE zaleciła taki środek państwom członkowskim w ramach funduszu naprawczego”.
Drugim pomysłem obu stowarzyszeń jest zakup książek (we wszystkich formatach) do instytucji publicznych (biblioteki itp.) w każdym państwie członkowskim UE. Kilka rządów wdrożyło już takie środki lub planuje tego rodzaju plan, bardzo pomocne byłoby uczynienie z niego ogólnej polityki w całej UE.
Taki program ożywi cały łańcuch wydawniczy podczas uzupełniania i aktualizowania zbiorów bibliotek, szkół i innych instytucji, a ostatecznie wpłynie wzrost dostępu obywateli do książek.
Cały sektor książki został poważnie dotknięty zamknięciem lub ograniczeniem dostępu do księgarń,
oraz poprzez odwołanie wydarzeń literackich, w tym targów książki. Wśród wielu środków, które mogą pomóc autorom, wydawcom i księgarzom, bardzo skutecznym byłoby sfinansowanie i przeprowadzenie
programu masowego zakupu książek w imieniu instytucji publicznych.
Zalecanym środkiem jest zwiększenie inwestycji publicznych w kierunku książek, e0booków i czasopism (plany zakupu / licencjonowania / subskrypcji dla instytucji, w szczególności bibliotek publicznych, szkół, bibliotek szkolnych, bibliotek uniwersyteckich i instytucji badawczych.
Takie zakupy powinny być kierowane za pośrednictwem lokalnych księgarń, o ile to możliwe, i skupiać się miałyby na książkach wydawanych przez różnych wydawców, umożliwiające bibliotekom i innym zaangażowanym instytucjom maksymalną swobodę i elastyczność wyboru.
Procedury udzielania zamówień publicznych powinny zostać odpowiednio przyspieszone i uproszczone, w tym, jeśli to konieczne, wprowadzone zmiany legislacyjne. Ogólnie proces ten powinien być szybki i prosty.
