Poseł SLD Andrzej Szejna zwrócił się do ministra finansów w sprawie działalności koncernu Amazon w Polsce. Poseł zwraca uwagę, że luksemburska filia koncernu Amazon miała rekordowe przychody w 2020 roku (blisko 44 mld euro) oraz w 2021 roku (51,3 mld euro). Nie zapłaciła jednak w Unii Europejskiej ani jednego eurocenta podatku CIT.

Andrzej Szejna pisze (Interpelacja nr 34340):

Amerykański koncern Amazon od 1998 roku prowadzi swój sklep internetowy w krajach Unii Europejskiej. Działalność rozpoczął w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Następnie w 2000 roku otworzył swój sklep internetowy we Francji, a dziesięć lat później we Włoszech. Kolejno rozszerzał kolejne rynki o Hiszpanię, Holandię, Szwecję. W 2021 roku uruchomił swój serwis w Polsce pod domeną Amazon.pl i prowadzi w naszym kraju działalność e-commerce.

Amazon w 2014 roku otworzył w Polsce pierwsze centra logistyczne e-commerce. Obecnie w całym kraju działa dziewięć centrów dystrybucyjnych m.in. w Bielanach Wrocławskich, w Sadach pod Poznaniem, w Sosnowcu czy w Kołbaskowie. Koncern stworzył również Centrum Rozwoju Technologii w Gdańsku, zaś w Warszawie powstał oddział Amazon Web Services. Według ogólnodostępnych danych Amazon stworzył 18 tysięcy stałych miejsc pracy w Polsce. Kontrowersje budzą jednak warunki zatrudnienia w amerykańskim koncernie. Pracownicy skarżyli się na nierówne płace w porównaniu z innymi państwami Unii Europejskiej, nie zgadzali się na traktowanie ich jako „taniej siły roboczej”^[1]. W mediach opisywane były także wyśrubowane normy sortowania paczek, których pracownicy nie są w stanie spełnić. Sąd Okręgowy w Poznaniu rozpatrując pozew jednego z byłych pracowników centrum dystrybucji orzekł w uzasadnieniu, iż Amazon „wypaczył ideę stosunku pracy, (…), arbitralnie przyznał sobie prawo do zwalniania najmniej wydajnych pracowników tylko dlatego, że ich wyniki są gorsze niż 90 proc. reszty załogi (…). W ocenie sądu takie ustalenie procedury stanowi przykład przedmiotowego traktowania pracownika i nastawienie pracodawcy jedynie na zysk”^[2]. Z kolei pracownica magazynu w podpoznańskich Sadach, która poinformowała dziennikarzy o wyśrubowanych normach pracy została zwolniona dyscyplinarnie^[3]. Jako powód podano „filmowanie lub fotografowanie procesu przenoszenia zwłok” jednego z pracowników, który zmarł w trakcie pracy.

Pod koniec 2020 roku parlamentarzyści z 34 krajów świata, w tym z Polski zaapelowali do właściciela spółki Amazon Jeffa Bezosa o „dzielenie się zyskiem z pracownikami i uczciwe płacenie podatków”. Amazon ma swoją europejską siedzibę w Luksemburgu, kraj jest również jego rezydencją podatkową. W listopadzie 2014 roku media opisywały tzw. aferę LuxLeaks. Wyszło na jaw, że międzynarodowe korporacje na podstawie specjalnych porozumień (zwanych interpretacjami) z władzami Luksemburga uzyskiwały „znaczące korzyści podatkowe”. W tym kontekście pojawia się także spółka Amazon. Media donosiły, iż, „koncern otrzymał od luksemburskiego fiskusa korzystną dla siebie interpretację. Wynikało z niej, że zarejestrowana w Luksemburgu spółka komandytowa (LuxSCS), której wspólnikami były podmioty amerykańskie, nie musi podlegać przepisom podatkowym w Europie. Co ważniejsze, fiskus zatwierdził zaproponowaną przez Amazon metodę obliczania kwoty opłaty rocznej pobieranej przez LuxSCS z tytułu udzielonej sublicencji”^[4].

Luksemburska filia koncernu Amazon miała rekordowe przychody w 2020 roku (blisko 44 mld euro) oraz w 2021 roku (51,3 mld euro). Nie zapłaciła jednak w Unii Europejskiej ani jednego eurocenta podatku CIT^[5].

Przedstawiciele europejskiego oddziału Amazon twierdzą, że w ubiegłym roku koncern zanotował w Europie ponad 1 miliard euro straty. Dodatkowo spółka uzyskała ponad 1 mld euro ulg podatkowych. Cytowani przez media eksperci, jak Paul Monaghan z Fair Tax Foundation, informują, że „większość dochodów Amazona jest księgowana za granicą, w luksemburskiej spółce zależnej generującej ogromne straty, co oznacza, że Amazon nie tylko nie wnosi znaczącego wkładu podatkowego teraz, ale jest mało prawdopodobne, aby zrobili to w nadchodzących latach”^[6].

W związku z powyższym uprzejmie proszę o odpowiedź na poniższe pytania:

1. W jakich formach prawnych koncern Amazon prowadzi działalność w Polsce? Proszę o wymienienie nazw i form spółek.
2. W jakiej wysokości koncern Amazon zapłacił podatek CIT w Polsce? Proszę o informację z okresu 2014-21 w rozbiciu na poszczególne lata i poszczególne spółki.
3. Czy koncern Amazon korzysta w Polsce ze specjalnych ulg podatkowych? Czy koncern wykazuje stratę w swoich zeznaniach podatkowych?
4. Czy zgodnie z szacunkami Ministerstwa Finansów koncern Amazon będzie objęty minimalnym podatkiem CIT? Czy Ministerstwo Finansów potrafi oszacować, jaka będzie kwota tego opodatkowania?
5. Czy Ministerstwo Finansów uważa, że w kontekście koncernu Amazon rozwiązanie w postaci minimalnego podatku CIT jest wystarczające? Czy należy uszczelnić system podatkowy, tak by międzynarodowe koncerny płaciły należne podatki w Polsce? Jeśli tak, to jakie są szczegóły proponowanych przepisów?

 

^[1] https://wiadomosci.onet.pl/wroclaw/amazon-protest-pracownikow-w-bielanach-wroclawskich/wy7m0fk

^[2] https://www.solidarnosc.org.pl/aktualnosci/wiadomosci/branze/item/18631-sad-w-poznaniu-amazon-narusza-prawo-pracy

^[3] https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,27807540,amazon-zwolnil-zwiazkowczynie-ktora-w-tekscie-wyborczej-opowiadala.html

^[4] https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8162279,podatki-amazona-250-mln-euro-bez-zwrotu-do-ue-wyrok-sadu-unii-europejskiej.html

^[5] https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-04-20/amazon-europe-unit-paid-no-taxes-on-55-billion-sales-in-2021

^[6] https://www.theguardian.com/technology/2021/may/04/amazon-sales-income-europe-corporation-tax-luxembourg