4 maja tygodnik „Polityka” ogłosił nominację w dwóch kategoriach do Nagród Historycznych „Polityki” 2022 za książki wydane w 2021 roku. Są to kategorie: „Pamiętniki, relacje, wspomnienia” i „Wydawnictwa źródłowe”. Za tydzień zostaną ogłoszone nominacje w pozostałych kategoriach: „Prace naukowe” i „Prace popularnonaukowe”, a także w kategorii „Debiuty”.
Laureatów poznamy we wtorek 17 maja podczas Gali Nagród Historycznych „Polityki” 2022 w redakcji tygodnika „Polityka” przy ul. Słupeckiej 6 w Warszawie. Początek uroczystości o godzinie 16.
W każdej kategorii (dziale) nagrodami są nagrody pieniężne w wysokości po 10 tys. zł brutto dla każdej kategorii (działu). Nagroda za debiut wynosi 7 tys. zł brutto.
W kategorii „Pamiętniki, relacje, wspomnienia” nominowano:
– Stefan Kieniewicz, Pamiętniki (Znak)
„Pamiętnik przygotowany do druku przez syna Jana Kieniewicza olśniewa na wiele sposobów i w wielu planach, jest bardzo szczery i znakomicie napisany” (prof. Wiesław Władyka).
– Maria i Kazimierz Piechotkowie, Wspomnienia architektów, oprac.: Katarzyna Madoń-Mitzner (Dom Spotkań z Historią)
„Kawał fascynującej historii architektury i urbanistyki tego czasu, ze wszystkimi jej cieniami i blaskami: osiedlami na Bielanach i towarzyszem Tokarskim, który osiedla zagęszczać chciał, bo ‘słońca nie lubił’”. (dr hab. Barbara Klich-Kluczewska)
– Jan Lityński, Ucieczka do wolności. Autobiografia (Znak)
„Jan Lityński (zwany Litem) był jednym z najbardziej zasłużonych działaczy opozycji demokratycznej. Opowiada, jaką drogę przeszedł. Od żarliwej wiary w komunizm, poprzez zwątpienia i rewizjonizm, aż po, jak sam mówił, demokrację, niepodległość i religię. Nie szedł sam, zawsze w ważnych przyjaźniach, sporach i poszukiwaniach. Jest to opowiedziane fantastycznie, szczerze i ze świetną pamięcią”. (prof. Wiesław Władyka)
W kategorii „Źródła” nominowano:
– Ewa Bukojemska, Michał Bukojemski, Bez kontroli uboli: Listy małżonków (Księgarnia Akademicka)
„Michał Bukojemski, filmowiec, nie należał do kadry przywódczej Solidarności, ale swoją aktywnością, również jako kolporter „bibuły”, zasłużył sobie na osadzenie w więzieniu. Jego etapy to: Wilcza i Waliców w Warszawie, Białołęka, Załęże, Uherce. Czas: 70 dni w drugiej połowie 1982 roku. Bukojemski prowadził diariusz pobytu w stanie niewolnym w postaci listów do żony. Liczne zresztą docierały do pani Ewy. I ona odpowiadała. Ich korespondencja – dla mnie fascynująca”. (Marian Turski)
– W obliczu Zagłady. Rząd RP na uchodźstwie wobec Żydów 1939–1945, pod red. Piotra Długołęckiego (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych)
„Imponujący rozmiarem tom przedstawia ponad 550 dokumentów powstałych od września 1939 do lipca 1945 roku, kiedy to wielkie mocarstwa cofnęły uznanie dla rządu RP na uchodźstwie w Londynie. Choć należy do serii „Polskie Dokumenty Dyplomatyczne”, to obejmuje dokumenty wytworzone przez różne agendy rządu RP i dotyczące nie tylko Zagłady czy wiadomości o losie Żydów pod niemiecką okupacją, ale też liczne dokumenty dotyczące polskich Żydów – uchodźców w różnych krajach, żydowskich żołnierzy w Polskich Siłach Zbrojnych, kontaktów z organizacjami żydowskimi na Zachodzie czy też ówczesnych dyskusji o Polsce powojennej”. (prof. Dariusz Stola)
– Lili Fuchsberg, Listy do mojej siostry 1947-1973 (Austeria)
„Dwie siostry, 14-letnia Mina i 5-letnia Lili, rozdzieliły się po wojnie. Starsza wyjechała do Palestyny, młodsza została w Polsce, pod opieką „wojennych” polskich rodziców, Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. … W listach, unikatowym, osobistym źródle zapisującym pojedyncze chwile, wydawałoby się, zwykłej codzienności, na przestrzeni dwóch dekad korespondencji stworzona została wyjątkowa opowieść o życiu Żydów i Polaków w cieniu wojny i Zagłady, opowieść o miłości, przyjaźni, o heroizmie, o pamięci pełnej bólu, o podzielonej tożsamości, o rozłące, antysemityzmie, o niełatwej, PRL-owskiej rzeczywistości” (dr hab. Bożena Szaynok)
Jury obradowało w składzie: dr hab. Barbara Klich-Kluczewska, prof. dr hab. Dariusz Stola, dr hab. Bożena Szaynok, red. Marian Turski (przewodniczący), prof. Wiesław Władyka oraz dr hab. Marcin Zaremba.
Nagrody Historyczne „Polityki” to najstarsza w Polsce nagroda przyznawana publikacjom o tematyce dotyczącej najnowszej historii Polski. Po raz pierwszy Nagrody zostały przyznane 61 lat temu. Nagród nie przyznano tylko dwukrotnie – w roku 1965 i 1981. Przez ten czas „Polityka” nagrodziła ponad 200 laureatów.
W skład Jury przyznającego Nagrody Historyczne wchodzą wybitni polscy historycy oraz przedstawiciele tygodnika „Polityka”, a wyróżnione prace – w ogromnej większości – weszły na trwałe do polskiej historiografii. W przeszłości grono jurorów zasilali profesorowie: Włodzimierz Borodziej, Krystyna Kersten, Juliusz Bardach, Wojciech Wrzesiński, Jerzy Holzer, Stefan Kieniewicz, Feliks Tych, Jerzy Tomaszewski, Czesław Madajczyk czy Jerzy Topolski.
