Nakładem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (!) we wrześniu ubiegłego roku ukazała się bardzo cenna pozycja poświęcona ochronie i odzyskiwaniu zabytków oraz dzieł sztuki. Autorem jest Marek Łuczak, a jej tytuł brzmi: „Policja w walce o zabytki” (ISBN 978-83-62622-65-8).
W krótkim wprowadzeniu „Od Wydawcy” czytamy: „współpraca Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Policją od kilku już lat konsekwentnie się zacieśnia. Wymiana informacji, doświadczenia i wiedzy, m. in. podczas organizowanych przez MKiDN szkoleń, umożliwia skuteczne prowadzenie działań mających zapobiegać utracie dóbr kultury. W ‘Krajowym wykazie zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem’, prowadzonym przez Wydział ds. Restytucji Dóbr Kultury, działający w strukturach Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKiDN, zarejestrowanych jest około 10 tys. współcześnie skradzionych bądź zaginionych w niejasnych okolicznościach obiektów. Przedstawiamy drobny ich wycinek, licząc na to, że stanie się przyczynkiem do wnikliwszego zapoznania się z ‘Krajowym wykazem’, dostępnym na co dzień w Internecie. Mamy przy tym nadzieję, że publikacja ta stanie się swoistym przewodnikiem po ochronie zabytków, a jednocześnie przyczyni się do wzrostu zainteresowania problemem odnajdywania utraconych obiektów”.
Publikacja liczy 348 stron i składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono przepisy prawne odnoszące się do problematyki ochrony zabytków i dzieł sztuki oraz ich poszukiwania i odzyskiwania w przypadku kradzieży czy innej formy utraty. W tej części poruszona jest też problematyka nielegalnego poszukiwania zabytków, a także legalnego posiadania zabytkowej broni. Mowa jest też o Liście Skarbów Dziedzictwa jako szczegółowego sposobu ochrony prawnej najcenniejszych zabytków ruchomych w Polsce. Drugą część pracy stanowi „Katalog skradzionych i zaginionych obiektów” prezentujący na 123 stronach najcenniejsze poszukiwane dzieła sztuki – od „Kompozycji” , akwareli na płótnie Wassila Kandinskiego z 1928-1929 roku skradzionej 14 kwietnia 1984 roku z Muzeum Narodowego w Warszawie po płótno Stanisława Matzke zatytułowane „Asceta” z 1900 roku skradzione 2 kwietnia 1994 roku ze składnicy muzealnej w Lubiążu, a będące własnością Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Jest to trzecia zaktualizowana wersja publikacji kom. Marka Łuczaka, której poprzednie wydania powstały w latach 2011 i 2012. Książka została rozesłana do wszystkich komend wojewódzkich w kraju, szkół policyjnych, bibliotek oraz instytucji zajmujących się ochroną zabytków oraz zwalczaniem przestępczości przeciwko zabytkom. Książka nie trafi do obrotu handlowego. Zapowiedziano, że wkrótce pojawi się kolejna publikacja tego autora wydana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego i zatytułowana: „Zaginiony skarbiec kamieński. Katalog strat wojennych z katedry w Kamieniu Pomorskim”.
Marek Łuczak (ur. 1978) jest doktorem historii i komisarzem policji. Opublikował ponad 40 książek o historii i zabytkach Szczecina i Pomorza Zachodniego, a także katalogi utraconych zabytków sakralnych, jak i liczne artykuły z zakresu historii sztuki i poszukiwania utraconych dzieł sztuki i karnoprawnej ochrony zabytków. Służbę w policji rozpoczął w 1999 roku w komisariacie Szczecin nad Odrą, w 2007 roku przeniósł się do Wydziału Kryminalnego Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie, a w 2015 roku do Wydziału Prewencji tej Komendy. Od 2017 roku jest koordynatorem wojewódzkim ds. przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom i dziedzictwu narodowemu KWP w Szczecinie. Został odznaczony srebrnym Krzyżem Zasługi, brązowym medalem Gloria Artis, brązowym medalem „Za Długoletnią Służbę”, srebrnym oraz złotym Gryfem Zachodniopomorskim, medalem „Za Zasługi dla Miasta Szczecina”, Zachodniopomorskim Krzyżem św. Floriana oraz złotą odznaką „Za Opiekę nad Zabytkami”.
