Najnowsza historia Polski zaczyna być interesująca
dla zachodniego czytelnika. Dzisiaj już nie tylko
prof. Norman Davies prezentuje zagranicznym odbiorcom,
zwłaszcza z krajów anglosaskich, ciekawe,
a zapewne też zaskakujące dla nich wydarzenia,
jakie rozgrywały się na naszych ziemiach. Dlatego
dobrze jest, że dzięki tłumaczeniu możemy
dokładnie przekonać się, jaka jest treść przekazów
trafiających do zagranicznego czytelnika.
Dzięki poznańskiemu wydawcy mamy możliwość

lepiej zorientować się, jak doświadczony brytyjski autor ocenia jedno
z najbardziej dramatycznych wydarzeń – kampanię wrześniową 1939
roku i rozbiór ziem polskich między dwóch zaborców. Kluczem do oceny
zachowań zachodnich sojuszników Polski jest tytułowe słowo „zdradzona”,
co najlepiej ilustruje stanowisko autora wobec „czystej hipokryzji” rządów
Francji i Wielkiej Brytanii. Przy wszystkich wielkich zaletach tej pracy należy
jednak zwrócić uwagę na pewne – czasem nieuniknione jednak z uwagi
na skrótowość wykładu – uproszczenia, które w kilku miejscach zostały
we właściwy sposób skomentowane przez Jarosława Kotarskiego, konsultanta
militarnego edycji. Takim problemem jest, dla przykładu, rola polskiej
kawalerii, która z zaskoczenia atakowała – jak w jednym miejscu niezbyt
precyzyjnie stwierdza autor – „jednostki niemieckie, czasem pancerne”,
ale dalej pisze, że polska „kawaleria – przy wsparciu dział przeciwpancernych
– była w stanie stawić czoło niemieckim wojskom pancernym, aby
wprowadzić zamieszanie na tyłach wroga”. Na szczęście o utrwalonym
w legendzie ataku naszych ułanów na niemieckie czołgi nie ma wzmianki,
a autor ostatecznie z naciskiem stwierdza, że „kawaleria polska nigdy nie
szarżowała na czołgi ani samochody pancerne”. Najważniejsza jest jednak
generalna wymowa pracy – Polska pomimo wielkiego wysiłku zbrojnego,
pozbawiona została wszelkiej pomocy ze strony zachodnich sojuszników
i cynicznie przez nich zdradzona.