Poniedziałek, 12 lipca 2021
Schulz / Forum nr 16

Fundacja terytoria książki związana z gdańskim wydawnictwem słowo/obraz terytoria poinformowała o wydaniu kolejnego tomu wydawnictwa ciągłego, jakim jest „Schulz / Forum”. Ukazał się właśnie tom 16. tej wyjątkowej serii, która łączy najwyższe walory krytycznoliterackie z frapującą estetyką, której autorem jest prof. Janusz Górski, jak zawsze zadziwiający wysmakowaną formą publikacji.

Tematem głównym zeszytu jest biografia, oczywiście w odniesieniu do postaci Brunona Schulza, ale redakcja stawia ten problem w szerszym kontekście dokonań biograficznych.

„Nie mamy niczego bardziej własnego niż nasza biografia. Nawet ciało, w którym spędzamy całe życie od narodzin aż po śmierć, które zakorzenia nas w istnieniu, choć zarazem każdego dnia nas zdradza – jest tylko pożyczką z określonym, lecz zwykle ukrytym terminem zwrotu. Dopiero ten, kto patrząc na życie drugiego człowieka, mówi gráphō, przesuwa zdarzenia, rozległą nieraz serię przygód jego ciała w sferę wspólnych słów. Stając się dzięki tej deklaracji biografem, poszukuje on sensu tam, gdzie go (prawdopodobnie) nie ma i nigdy nie było. Ocalmy biografię właśnie jako formę ujmowania i rozumienia życia – także swojego. Jako ‘autobiografię każdego z nas’ według formuły Gertrudy Stein. Przed biografami staje dzisiaj obowiązek tworzenia nowych dyskursów. Konieczne jest przyznanie pełnych praw biografiom fragmentarycznym, skupionym wokół jednego tematu, pozostającym w fundamentalnej opozycji do ujęć całościowych, rozpiętych pomiędzy narodzinami i śmiercią. A także biografiom jednej roli pełnionej przez lata lub jednego zdarzenia, wokół którego skupiają się wszystkie pozostałe. Obok nich zaś biografiom równoległym, splątanym czy może związanym wielokrotnie, które afirmują oczywistą prawdę, że każde „ja” ustanawia się wobec jakiegoś „ty” i jakiegoś „on”. Lecz najważniejsze w tej nowej biografistyce wydaje się jak najszybsze przekroczenie granic jednostkowego życia. Pełne napięcia oczekiwanie – czy w szczelinie między dwiema egzystencjami, między byciem (jednego) a byciem (drugiego) pojawi się elektryczny łuk, który je połączy, ustanawiając ciągłość istnienia. Między tym, który umarł, a nowonarodzonym. I dlatego – Schulz, jego biografia”, czytamy we wstępie do zeszytu podpisanym inicjałem „sr”, pod którym możemy rozpoznać prof. Stanisława Rośka, redaktora naczelnego serii „Schulz / Forum” i prezesa zarządu gdańskiego wydawnictwa.

Z pośród tekstów zamieszczonych w tym numerze „Schulz / Forum” zwróciły naszą subiektywną uwagę szczególnie dwa z nich. Agata Tuszyńska, pisarka zaliczana oczywiście do kręgu schulzowskiego, bo jest autorką „Narzeczonej Schulza” (Wydawnictwo Literackie, 2015), książki opatrzonej podtytułem „Apokryf”, a której bohaterką jest Józefina Szelińska, „jedyna kobieta, której Bruno Schulz zaproponował małżeństwo”, opisała jej relacje z Jerzym Ficowskim, najbardziej znanym badaczem życia i twórczości nauczyciela rysunków z Drohobycza. Dowiadujemy się z tego tekstu, że „zachowało się siedemdziesiąt dziewięć listów i kart pocztowych Józefiny Szelińskiej do Jerzego Ficowskiego z lat 1948-1990 … Jego listy do niej – wedle oficjalnej i jedynej wersji zdarzeń – zaginęły”. I jeszcze jedno piękne zdanie z tego tekstu: „Ficowski wierzył w cuda. I ja w nie wierzę. Może w jakieś skrytce, w jakimś schowku, niekoniecznie zgodnie z katalogiem, objawi się nam na nowo Bruno Schulz”.

I drugi tekst, który jest cennym przyczynkiem do historii polskiej książki i księgarstwa. Otóż Zbigniew Maszewski jest autorem wspomnienia zatytułowanego „Ojciec i Schulz. O rysunku z okładki ‘Katalogu Bibljoteki Stanisława Weingartena”. Bohaterem tekstu jest oczywiście rysunek ołówkiem autorstwa Brunona Schulza na okładce wspomnianego katalogu bibliofila, ale opowieść dotyczy też posiadacza tego dzieła, czyli Henryka Maszewskiego, ojca autora tekstu, który w latach 1945-1989 prowadził w Łodzi prywatny antykwariat książek „Słowo”.

Wydawca informuje, że zeszyty „Schulz/Forum” (od numeru 7 do 16 – o ile poszczególne numery są jeszcze dostępne) można otrzymać bezpłatne. W przypadku wysyłki należy pokryć jedynie koszty kuriera lub poczty w wysokości 18 zł. Wysyłkę realizuje Wydawnictwo słowo/obraz terytoria na zlecenie Fundacji Terytoria Książki. Wpłatę kwoty 18 zł za koszty przesyłki lub większej kwoty na wsparcie działań statutowych Fundacji należy kierować na konto bankowe Fundacji Terytoria Książki: Santander Bank Polska S.A. Konto: 61 1090 1098 0000 0001 1923 7376 z adnotacją „na działalność statutową”.

Działalność Fundacji możliwa jest między innymi dzięki wsparciu czytelników. Więcej na https://terytoriaksiazki.pl/wesprzyj-fundacje/

 

Podaj dalej
Autor: (pd)