Felieton Najlepsze z odrzuconych Zgodnie z zapowiedzią, dziś krótkie i treściwe omówienie dziesiątki książek, które (według mnie) warte są odnotowania. Wymienione poniżej tytuły warte są uwagi nie tylko ze względu na przyzwoity poziom merytoryczny i artystyczny, ale także z powodów ostentacyjnej i równie bezpodstawnej, co bezrozumnej krytyki tychże w wykonaniu dyżurnych pismaków branży, mieniących się znawcami literatury. Większość wymienionych przeze mnie pozycji próżno szukać na listach bestsellerów, co dla dobrej książki jest tylko komplementem. Jeśli jednak już znajdą się na takowych listach (wyniesione na szczyty przez wiernych czytelników), natychmiast poddawane są miażdżącej krytyce, a raczej tępemu, koniunkturalnemu krytykanctwu. Oto moja skromna lista odrzuconych... "Boży Bojownicy" - Andrzej Sapkowski, SuperNowa Autor prawie tak kochany przez zagorzałych fanów, jak nienawidzony przez krytyków wszelakiej maści. Problem Sapkowskiego polega na tym, że reprezentuje on nurt pisarstwa, który krytycy uważają za co najmniej podrzędny. Idiotyzm takiej postawy polega na tym, iż wartość artystyczną książki mierzy się gatunkiem literackim. Fantasy, kryminał, romans, itp. są nic nie warte, nawet jeśli mamy do czynienia ze świetnym warsztatem i niepodważalnym talentem twórcy. Natomiast podrzędna grafomania jakichś nędznych wypocin w dziedzinie tzw. literatury zaangażowanej (cokolwiek to oznacza), urasta do rangi ponadczasowego wydarzenia artystycznego. Logika natomiast nakazuje odkrywanie i ukazywanie ludziom dobrych książek bez względu na prezentowany rodzaj literacki. Ale akurat nasi krytycy tyle mają wspólnego z logiką, ile Izabella Jaruga-Nowacka z Ayn Rand. Andrzej Sapkowski (jak każdy zdrowy na umyśle twórca) ma gdzieś krytyków literackich, i co pewien czas raczy swoich czytelników kawałkiem świetnie napisanej, wiarygodnej psychologicznie i spójnej logicznie prozy. A że jest to akurat proza z gatunku fantasy, nie ma najmniejszego znaczenia. Swojego czasu komuna podszczypywała Stanisława Lema; i tylko na dobre mu to wyszło. "Polactwo" - Rafał Ziemkiewicz, Fabryka Słów O książce wspominałem niedawno w Bibliotece Analiz przy okazji innego wydarzenia. Nie zmieniłem zdania od tamtego czasu. Niektóre poglądy Ziemkiewicza mijają się z moimi o dobych kilka kilometrów; mimo to, książkę przeczytałem z niekłamaną przyjemnością. Warto ją przeczytać, bo jest porządnie napisana, niekiedy błyskotliwa; choć czasem posługująca się zbytnimi uproszczeniami. Stawiam podobne do autora diagnozy co do istoty przewlekłej choroby toczącej Polskę. Różnimy się w ocenie przyczyn dolegliwości oraz rodzaju terapii, jaką należałoby zastosować. Tak czy inaczej, mądrego (nawet jeśli się z nim nie zgadzamy) zawsze warto posłuchać. "Do czytania pod prysznicem" - Zygmunt Kałużyński, Latarnik Jeden z najlepszych krytyków filmowych w naszym kraju (niestety, zmarły w tym roku) zabawił się w archeologa i z domowych wykopalisk wygrzebał nigdy dotąd nie opublikowane materiały własnego autorstwa. Jest tu chyba wszystko; począwszy od szkiców o Hemingwayu, a skończywszy na relacji z procesu jaki pan Zygmunt wytoczył kilku niezbyt rozgarniętym pismakom- krytykantom. Całość …