Centrum Humanistyki Cyfrowej przy Instytucie Badań Literackich PAN w ramach rozwijania otwartej komunikacji w humanistyce i naukach społecznych w Polsce zacieśnia współpracę z wydawnictwami naukowymi. Działania, zaplanowane na lata 2022-2024, mają pomóc w rozwiązaniu problemów publikowania książek naukowych w otwartym dostępie.
– Wstępne zadania takie jak ankiety czy wywiady ukierunkowane na rozpoznanie potrzeb już przeprowadziliśmy i możemy podzielić się pierwszymi wnioskami (link: https://otwartanauka.hypotheses.org/440). Działania są częścią realizowanego przez Centrum Humanistyki Cyfrowej projektu dofinansowanego z MEiN związanego z rozwojem polskiego oddziału europejskiej sieci współpracy OPERAS – przekazała Marta Błaszczyńska, zastępczyni kierownika Centrum Humanistyki Cyfrowej ds. Otwartej Nauki Instytutu Badań Literackich PAN.
Jak czytamy w otrzymanym komunikacie, Centrum Humanistyki Cyfrowej zaprosiło wydawnictwa na spotkanie warsztatowe w metodzie design thinking, aby pogłębić rozumienie zagadnienia, wymienić się doświadczeniami oraz stworzyć społeczność osób chcących rozwijać otwarty dostęp do monografii humanistycznych w Polsce. Już w połowie marca kilkanaścioro redaktorów/rek, kierowników/czek i pracowników/czek wydawnictw oraz instytucji dostarczających usługi technologiczne, zmierzy się z realnym wyzwaniem poszukiwania nowego modelu wydawniczego dla monografii w otwartym dostępie. Z pomocą profesjonalnych trenerów przejdą przez pełny cykl projektowania innowacji, który składa się z kilku konkretnych etapów. Efektem spotkania ma być przynajmniej częściowa odpowiedź na pytanie o realistyczny i dostosowany do polskiej specyfiki model wspierający publikowanie książek naukowych w otwartym dostępie.
Wstępem do spotkania warsztatowego były wyniki rozpoznania z ankiet, które badacze i badaczki Centrum Humanistyki Cyfrowej przeprowadzili latem 2022 roku. Badanie ankietowe dotyczyło praktykowania otwartego dostępu przez polskie wydawnictwa naukowe z dziedzin humanistyki i nauk społecznych. Uzupełnieniem były wywiady z przedstawicielami i przedstawicielkami branży wydawniczej (polskiej i europejskiej), najbardziej aktywnymi na polu udostępniania książek online. Wstępne wnioski z tych rozmów i ankiet pozwoliły stwierdzić, że o ile otwartość czasopism naukowych jest na bardzo dobrym poziomie, o tyle publikowanie monografii naukowych w formie cyfrowej w otwartym dostępie wciąż jest dla wydawnictw sporym wyzwaniem.
Z pierwszą wersją raportu z badań można zapoznać się tutaj. https://otwartanauka.hypotheses.org/440.
Z działaniami Centrum Humanistyki Cyfrowej na rzecz otwartego dostępu w naukach humanistycznych można się zapoznać również w mediach społecznościowych (Facebook, Twitter, Instagram, YouTube, Soundcloud) hasztagiem #otwartahumanistyka.
Osoby zainteresowane projektem i zainteresowane współpracą w obszarze modeli wydawniczych do monografii w otwartym dostępie lub w inny sposób proszone są o kontakt z Martą Błaszczyńską, zastępczynią kierownikiem Centrum Humanistyki Cyfrowej ds. Otwartej Nauki Instytutu Badań Literackich PAN, e-mail: marta.blaszczynska@ibl.waw.pl
Więcej informacji o OPERAS-PL: www.operas.pl
Strona konsorcjum OPERAS: https://operas-eu.org/
