środa, 6 września 2023
WydawcaBiały Kruk
AutorAdam Bujak, Wojciech Polak
RecenzentPiotr Dobrołęcki
Miejsce publikacjiKraków
Rok publikacji2023
Liczba stron368
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 8/2023

Krakowski wydawca tym razem wybrał z cennego skarbca, jakim jest ogromne archiwum fotograficzne mistrza Adama Bujaka, 600 prac i ułożył wyjątkową opowieść o tytułowych dwunastu wiekach naszego kraju. Do tego dołączył tekst prof. Wojciecha Polaka i stworzył wyjątkowy wykład historii Polski – od czasów najdawniejszych po najnowsze.

Wykład zaczyna się od rozdziału wstępnego zatytułowanego „Prapolska” i – co może zaskakiwać – podobnie jak wszystkie kolejne rozdziały jest wzbogacony zdjęciami wybitnego fotografa. Głównie są to ujęcia rekonstruowanych budowli i wnętrz z czasów przedchrześcijańskich – z Biskupina, z Jury Krakowsko-Częstochowskiej, z Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ale w albumie zobaczymy też oryginalne wnętrze neolitycznej kopalni krzemienia pasiastego w Krzemionkach Opatowskich – unikatowej w skali światowej, a także starożytną słowiańską rzeźbę kultową wyobrażającą niedźwiedzia.

Dalsze rozdziały prowadzą czytelnika przez kolejne epoki – czasy chwały i dostatku, zwłaszcza w wiekach XV, XVI i XVII– pierwszy nazwany „Potęgą monarchii jagiellońskiej”, a następne to wiek złoty i wiek srebrny. A potem upadek i utrata niepodległości i wiek XIX – wiek walki o wolność. Niepodległość przyniósł wiek XX i to dwukrotnie, a teraz mamy wiek XXI, któremu poświęcony rozdział jest zatytułowany znamiennie „Co dalej?”.

Otrzymujemy wiele ujęć niezwykłych, które swym pięknem dorównują urodzie dawnej architektury i sztuki, dzięki czemu dokonujemy prawdziwych odkryć. Obok Wawelu, dawnych katedr, Łazienek Królewskich czy innych wspaniałych, popularnych zamków lub świątyń spotykamy mały kościółek w Dziekanowicach z romańskim prezbiterium z XI wieku czy ufundowany jeszcze przez Kazimierza Wielkiego kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łapczycy. Zaglądamy do przyozdobionych chat ludowych w Zalipiu lub do XII- -wiecznych kopalni soli w Bochni i Wieliczce.

Z wielkiej kolekcji fotograficznej nie sposób wybrać jedno szczególne ujęcie, ale z uwagi na nasze środowisko książkowe i papiernicze wskazujemy na znajdujący się w Dusznikach-Zdroju na Dolnym Śląsku młyn papierniczy sprzed 1562 roku nad rzeką Bystrzycą Dusznicką – jedyny taki w Polsce zabytek techniki i pomnik historii, gdzie mieści się Muzeum Papiernictwa, a na jego dziedzińcu urządzono ekspozycję urządzeń papierniczych.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ