Co kryła nazwa Leszczków? Fabrykę samodziałów, założoną w latach dwudziestych XX wieku na terenie majątku Leszczków pod Sokalem przez Karolinę i Romana Żurowskich. Galicyjskich ziemian, którzy fenomenalnie się spisali jako przedsiębiorcy. On zajmował się produkcją, ona projektowaniem i w rezultacie leszczkowskie wyroby stały się synonimem elegancji w przedwojennej Polsce. W stroju uszytym z samodziału „Leszczków” występowały gwiazdy teatru i filmu – jak Maria Malicka czy Zbyszko Sawan. „Dorosły” kostium z leszczkowskiego wzorzystego materiału był marzeniem niejednej panny. Historia przedsiębiorstwa państwa Żurowskich jest dobrym przykładem entuzjastycznego ducha przedsiębiorczości pierwszych lat niepodległej Polski, połączenia romantyzmu z ekonomicznym zmysłem i poczuciem obywatelskiej odpowiedzialności za tworzenie nowych miejsc pracy i popieranie krajowych surowców. Od 1935 roku leszczkowska fabryka nawiązała współpracę z Centralną Doświadczalną Stacją Jedwabniczą w Milanówku Stanisławy i Henryka Witaczków. W krótkim czasie powstała sieć sklepów z wyrobami obu firm. System taki pozwalał uniknąć pośredników, dzięki czemu ceny były niższe. Pod koniec 1938 roku fabryka zatrudniała ponad pięćset osób, pracujących na dwie zmiany. Działało trzynaście sklepów firmowych, m.in. w Poznaniu, Warszawie, Katowicach, Lwowie, Krakowie, Wilnie i Gdyni, i jeden sklep objazdowy. Prowadzono też sprzedaż komisową, a reklama szła w nowoczesny sposób, mianowicie rozsyłano oferty pocztą. Po sukcesie na wystawach w Paryżu i w Nowym Jorku, gdy leszczkowskie samodziały szykowały się do podbicia rynków światowych, wybuchła wojna. Produkcja trwała mimo trudnych warunków niemieckiej okupacji. Jednak wskutek donosu zaczęły się aresztowania i w rezultacie Roman Żurowski zginął na Pawiaku. Jego żona przeżyła obóz i po wojnie na krótko wznowiła działalność, nim pojałtański porządek świata ostatecznie wykończył prywatne i rodzinne firmy. Odkurza pani pamięć o czołowej polskiej dziennikarce... Po II wojnie światowej przez dekady unikano niewygodnej tematyki wielowiekowej obecności Polaków za wschodnią granicą pojałtańską. Właśnie wskutek tego milczenia Helena Romer-Ochenkowska jest postacią zapomnianą. Pisarka, publicystka, krytyk teatralny, działaczka społeczna zakładająca polskie szkoły, uczestniczka słynnych ,,Śród Literackich” organizowanych przez Związek Zawodowy Literatów Polskich w Wilnie, którego była wiceprezesem. Należała do towarzysko-artystycznego klubu ,,Smorgonia”, barwnie zrelacjonowanego przez Stanisława Lorentza w książce „Album wileńskie”. Jakiś czas pisała regularnie recenzje sceniczne i artykuły w wileńskim „Słowie” – Stanisław Cat-Mackiewicz ją szanował, choć się …