Piątek, 16 grudnia 2022
WydawcaFundacja Duży Format, Instytut Literatury
AutorJustyna Hankus
Recenzent(et)
Miejsce publikacjiWarszawa, Kraków
Rok publikacji2022
Liczba stron152
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 12/2022

Zaskakujący debiut! Tak dobry, że nie mogę doczekać się rozwoju kariery pisarskiej tej autorki. Jej książka jest pokłosiem IV Ogólnopolskiego Konkursu na Książkę Literacką „Nowy Dokument Tekstowy”, w którym Justyna Hankus zdobyła nagrodę główną. Tytułowe grisaille to technika malarska, która polega na stworzeniu rysunku za pomocą barw monochromatycznych, w taki sposób, że daje on złudzenie trójwymiarowości. Tę technikę stosował m.in. Pieter Bruegel starszy, tworząc obraz „Chrystus i cudzołożnica”, a opis jego dzieła znajdziemy na pierwszych kartach książki Justyny Hankus. Odwołań do obrazów Bruegla jest tu więcej – autorka przywołuje motyw innego jego dzieła – „Dulle Griet”, czyli „Szalona Greta”. Z kolei okładka nawiązuje do słynnej „Wieży Babel”. A mnie pewne fragmenty tekstu skojarzyły się z „Zabawami dziecięcymi”.

Opowieść wyrosła z fascynacji autorki sztuką, czego dowód znajdziemy już na początku książki. „W nocy obudził mnie Bruegel” – tak zaczyna się historia o mieszkańcach pewnego, jak zapisano w tytule, zwykłego osiedla. Bezpieczny Zakątek zamieszkują bardzo różni ludzie, młodzi i starzy, samotnicy, rodziny z dziećmi, artyści, osoby odnoszące sukcesy i ci, którzy zaliczyli porażkę. Obserwujemy sceny z ich życia. Choć wszyscy mieszkają blisko siebie, zupełnie się nie dostrzegają. Nie ma tu poczucia żadnej wspólnoty, ot, mijają się, jakby się nie znali, niektórych stać tylko na pewne złośliwości. Zupełnie jak na niejednym szarym polskim osiedlu… Trzeba jednak uprzedzić, że Justyna Hankus zadbała o groteskowy, surrealistyczny klimat. Otóż między żywymi są i ci bez ducha. Jak narrator, który mieszka… z Brueglem. Do tego nie żyje. Ma jednak moc sprawczą.

Urzeka mnie fantazja autorki, jej umiejętność tworzenia historii, które pobudzają wyobraźnię, ale też wrażliwość i uważność, a przede wszystkim błyskotliwa stylistyka.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ