Mistycyzm, który występuje w kulturze Wschodu
i Zachodu, można definiować na wiele sposobów.
Autorzy rozumieją go jako „bezpośrednie doświadczenie
ostatecznej rzeczywistości” i przyglądają się
mistycznym wymiarom tradycji hinduistycznych,
buddyjskich, chińskich, japońskich, żydowskich,
chrześcijańskich i muzułmańskich. Badają również
praktyki religijne u Indian, Afrykańczyków i australijskich
Aborygenów, nie pomijając historii największych
mistyków każdej tradycji. Poszukiwanie wizji,
intensywne doświadczenie kobiecej płodności, doświadczenie wpływające
na duszę, miłość, czy dialog z bóstwem w modlitwie, mogą przeistoczyć
się w mistyczny moment. Z tej perspektywy mistycyzm w mniejszym
stopniu jest wykonywaniem tańca, rytuału, medytacji, czy modlitwą,
a w większym samym stanem, który jest przeżywany. „Ostateczna
rzeczywistość” może oznaczać „Boga”, „Tao”, „Nirwanę”, „świętość” lub
jakikolwiek inny termin, jaki ukuli ludzie religijni, by nazwać wartość i tajemnicę
spotkania z Najwyższym. W zachodnich tradycjach religijnych najczęściej
pojawiającym się terminem jest „Bóg”. Pan czczony przez Żydów,
Ojciec czczony przez Jezusa, Allah czczony przez muzułmanów – jest za
każdym razem ośrodkiem nieograniczonej miłości i mądrości. Natomiast
Tao w Chinach oznaczało sposób działania natury, drogę. „Bezpośrednie
doświadczenie” rozświetla umysły i ogrzewa serca, jak mówią mistycy.
Ta „ostateczna rzeczywistość” stwarza poczucie zjednoczenia z naturą,
z rzeczywistością, z istotą, z Bogiem, z najwyższą siłą.
Otrzymaliśmy kompletną, jednotomową pracę, traktującą całościowo

i przystępnie zagadnienie mistycyzmu w kulturze człowieka
wszystkich kontynentów.