Niedziela, 2 maja 2021
WydawcaBellona
AutorKrzysztof Rak
Recenzentto-rt
Miejsce publikacjiWarszawa
Rok publikacji2021
Liczba stron542
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 4/2021

Powiedzmy od razu. To publikacja o tym, co było i nie zostało ostatecznie zrealizowane, nie zaś o tym, co mogłoby być i zostać zrealizowane. Zatem nie wpisuje się w tak modną ostatnimi czasy historyczną „gdybologię”. Z wyśmienicie udokumentowanej dysertacji wynika, że Trzecia Rzesza starała się skłonić II RP do uczestnictwa w krucjacie antybolszewickiej.

Zdaniem autora, cenionego publicysty i politologa, Polska miała dla Adolfa Hitlera znaczenie wyjątkowe, ponieważ alians z nią umożliwiał realizację Lebensraumu. Józef Piłsudski takie przymierze odrzucał, przypuszczając, że skończy się ono zależnością wasalną. Berlin i Warszawa parafowały jednak w roku 1934 układ o wzajemnej nieagresji, opiewający na dekadę. Zdaniem Krzysztofa Raka obydwa kraje liczyły, że w tym czasie geopolityka w Europie wymusi ich współpracę militarno-polityczną. Nadzieje te legły w gruzach dopiero wiosną roku 1939. Kiedy polski minister spraw zagranicznych Józef Beck zawarł sojusz z Wielką Brytanią.

Główną zaletą tej wnikliwej i esencjonalnej książki jest demitologizacja. Na przykład kwestionowanie hipotezy dotyczącej rzekomej wojny prewencyjnej z hitlerowskimi Niemcami, co ponoć w 1933 roku proponował Francji Piłsudski. Tudzież przypomnienie, że Hitler do roku 1939: „jak na polityka niemieckiego nie wyróżniał się szczególnym polakożerstwem”. Nawiasem mówiąc, już w drugiej połowie lat dwudziestych – gdy NSDAP funkcjonowała jeszcze ma politycznych peryferiach – uznał, że Polska powinna być sojusznikiem Niemiec w walce z bolszewizmem. A będąc u władzy, perorował polskiemu ambasadorowi w Berlinie Józefowi Lipskiemu: „Rosja będzie groźna dla całego Zachodu. Jeśli Zachód się nie ocknie, to może przypłacić to kosztem utraty kultury i cywilizacji. Polska rzecz prosta może (…) trzymać pozycje na Wschodzie przez pewien czas, 1015 lat, jednakże dla efektywnego przeciwstawienia się konieczna by była solidarność wszystkich”.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ