Seria „Pomocników Historycznych” tygodnika „Polityka” obejmuje już ponad 60 tytułów i jest wysoko ceniona za publikowanie w formie popularnonaukowej podsumowań stanu badań w wielu dziedzinach historii.

W najnowszym „Pomocniku Historycznym” przyjęto zasadę historii porównawczej, prezentując wzajemne relacje między dwoma bliskimi sobie narodami, czyli Polakami i Węgrami, bo przecież głęboko w mitologii społecznej zadomowił się wierszyk: „Polak, Węgier – dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki”, mimo że dzisiaj mówimy o „Szorstkiej przyjaźni”, jak zatytułował tekst wstępny Leszek Będkowski, odnosząc się do aktualnych odmiennych pozycji politycznych Węgier i Polski.

Podtytuł edycji, brzmiący „Bratankowie. Dzieje sąsiedztwa. Prawdy i mity. Wojny i pokoje”, z pozoru zaskakuje, bo przecież oba państwa nie mają wspólnej granicy, ale – jak wyjaśnia Leszek Będkowski – „od chwili narodzin i ukształtowania się na przełomie X/XI wieku obu państw, polskiego i węgierskiego, aż do drugiej połowy XVIII wieku miały one wspólną, praktycznie stałą granicę”. I w XX wieku był jeszcze kilkumiesięczny (od marca do września 1939 roku) epizod wspólnej granicy, gdy Węgrzy zajęli Ruś Zakarpacką po rozpadzie Czechosłowacji, dzięki czemu mogło tamtędy przedostać się wiele tysięcy uciekinierów po wybuchu II wojny światowej.

Dłuższe opracowania i krótsze notatki zamieszczone w „Pomocniku” są rzeczywistą pomocą dla zrozumienia wielowątkowych związków między dwoma narodami, dzięki wzorowo zredagowanym tekstom wzbogaconym o starannie dobrany materiał ilustracyjny. Świetne grono autorów – od prof. Jerzego Kochanowskiego po red. Stefana Szczepłka – prezentuje wielką liczbę paralelnych tematów, nie zawsze uświadamianych w powszechnym odbiorze. Jest więc odniesienie do bliskich sobie symbolicznych wizerunków turula (na Węgrzech) i orła (w Polsce), bardzo licznych związków dynastycznych w dawnych wiekach, insygniów koronacyjnych (korona św. Stefana i Szczerbiec Bolesława Chrobrego), wspólnej egzystencji Węgier i Galicji (z Lodomerią) w cesarsko-królewskim imperium Habsburgów, udział Polaków w węgierskiej rewolucji w 1848 roku i wielką rolę, jaką odegrał w niej gen. Józef Bem, pod którego pomnikiem w Budapeszcie rozpoczęło się węgierskie powstanie przeciw Związkowi Radzieckiemu w 1956 roku. Czytamy też o przyjaźni dwóch największych kompozytorów obu krajów – Fryderyka Chopina i Franciszka Liszta, a także poznajemy życiorysy równoległe wielkich przywódców w następnym stuleciu: marszałka Józefa Piłsudskiego i admirała Miklósa Horthyego, regenta Węgier. Natomiast bohaterami „Żywotów (nie do końca) równoległych” stali się przywódcy partyjni: Władysław Gomułka i Imre Nagy, który został skazany i zamordowany po upadku powstania w Budapeszcie. Spośród innych tematów dodajmy jeszcze tylko porównanie „Złotych Jedenastek” piłkarskich dokonane przez Stefana Szczepłka, najlepszego znawcę historii piłki nożnej.