Poniedziałek, 15 czerwca 2020
WydawcaRebis
AutorSalman Rushdie
TłumaczenieJerzy Kozłowski
RecenzentEwa Tenderenda-Ożóg
Miejsce publikacjiPoznań
Rok publikacji2020
Liczba stron422
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 5/2020

Quo Vadis, Ameryko? – zdaje się pytać wytrawny opowiadacz Salman Rushdie w  swojej najnowszej powieści. Tak jak Cervantes użył Don Kichota jako środka do odsłonienia moralnego upadku hiszpańskiego społeczeństwa i uzależnienia od romansu rycerskiego, tak Rushdie oferuje satyryczny i pełen humoru portret współczesnych Stanów Zjednoczonych. Z książki wyłania się kraj, który nienawidzi obcych, w którym rządzi populizm, kult ciała, kult młodości, kraj uzależniony od opioidów i telewizji.

To właśnie od programów telewizyjnych jest uzależniony Quichotte, siedemdziesięcioletni akwizytor, sprzedawca farmaceutyków, wrażliwy człowiek i zarazem nie lada ekscentryk, z pochodzenia Hindus, który rusza w podróż przez Stany ze swoim wymyślonym synem Sanczem, by dotrzeć do ukochanej. Wybranką jego serca jest bardzo znana telewizyjna gwiazda Salma, była aktorka bollywoodzka. Krzywdy z przeszłości stały się źródłem jej cierpienia i uzależnienia.

„Quichotte” to jednocześnie powieść science fiction, satyra, powieść szpiegowska, powieść drogi i dzieło magicznego realizmu. W tej fascynującej narracji Rushdie – humanista o wysokiej kulturze literackiej – przedstawia rozpad więzi społecznych i rodzinnych, ludzką samotność, bezradność w sferze uczuć. Piętnuje konsumpcyjne, egoistyczne, zafałszywe życie. A wszystko to okrasza niesamowitymi zdarzeniami.

Rushdie potrafi znakomicie snuć opowieści, wplata dygresje do dygresji, jest bajarzem, lubi też wieść czytelnika na manowce, zwodzić go cynicznie między faktem a fikcją. Okazuje się, że twórcą postaci Quichotte’a jest Sam DuChamp, pisarz, który pochodzi z Indii, autor kilku niezbyt udanych thrillerów szpiegowskich. Zainspirowany dziełem Cervantesa tworzy postać szarmanckiego akwizytora niedorzecznie zakochanego w telewizyjnej gwieździe. Sam też mierzy się ze swoimi problemami – DuChamp ma siostrę mieszkającą w Londynie, z którą pokłócił się wiele lat wcześniej. Teraz ona umiera na raka, a on chciałby się z nią pogodzić. Jego bohater, nim spotka się z ukochaną, też będzie musiał naprawić relacje z własną siostrą.

W losach powieściowych postaci odnajdziemy elementy biografii autora „Szatańskich wersetów” oraz wiele literacko-filozoficzno-filmowych inspiracji Rushdiego. Pisarz przywołuje postaci z popkultury, w której widzi nić powiązania z potrzebami społeczeństwa, które chce rozrywki i oderwania od rzeczywistości, więc to właśnie daje, przy okazji wskazując, że świat w erze Wszystko Się Może Zdarzyć zmierza w złym kierunku.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ