Piątek, 27 sierpnia 2021
WydawcaFundacja Centrum Architektury
AutorMichał Kempiński, Ewa Ziajkowska
RecenzentEwa Tenderenda-Ożóg
Miejsce publikacjiWarszawa
Rok publikacji2021
Tekst pochodzi z numeru MLKMagazyn Literacki KSIĄŻKI 8/2021

Najnowszy tom z serii ilustrowanych atlasów warszawskiej architektury przedstawia wyjątkowe obiekty z obszaru Śródmieścia Północnego. Ten fragment miasta obfituje w wiele miejsc godnych uwagi. Autorzy z tego bogactwa wyłonili 76 obiektów, każdy z nich opatrzony jest ilustracją i krótkim opisem w języku pol­skim i angielskim. Atlas zawiera także in­deks osób i pracowni architektonicznych.

W publikacji ujęto obszar warszawskie­go śródmieścia rozciągający się na północ od Alej Jerozolimskich. Granicą północną jest zbudowana po wojnie Trasa W–Z, od wschodu Skarpa Warszawska i zabudo­wa staromiejska, a od zachodu aleja Ja­na Pawła II.

Z niekłamaną przyjemnością sięgnę­łam po to wyjątkowej urody wydawnic­two, wszak dotyczy ono tej części miasta, w której mieści się redakcja „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”. Przy naszej ulicy Mazowieckiej usytuowany jest Dom Ar­tysty Plastyka, na murach którego wi­doczne są ślady po wojennych kulach. W bliskim sąsiedztwie można podziwiać majestatyczną sylwetkę Hotelu Warszawa, dawniej był to gmach Towarzystwa Ubezpieczeniowego Prudential. Tuż po wybuchu Powstania Warszawskiego, po zajęciu gmachu przez powstańców, na maszcie zawisła biało-czerwona flaga. 28 sierpnia 1944 roku w najnowocześniejszy wieżowiec ówczesnej Warszawy uderzył pocisk, a moment ten został utrwalony przez Sylwestra Brauna na słynnej już fo­tografii. Po drugiej stronie pl. Powstań­ców Warszawy znajduje się natomiast budynek Narodowego Banku Polskiego, wznoszony przez 30 lat, którego repre­zentacyjna ściana nawiązuje do estetyki sejfu, ale koncepcji na jego wygląd było wiele, wraz ze zmieniającymi się ekipami rządzącymi.

W przewodniku nie mogło oczywiście zabraknąć przestrzennej ikony Warsza­wy, czyli Pałacu Kultury i Nauki, jak rów­nież znanego wszystkim przybywającym do stolicy Dworca Centralnego czy Rotundy PKO.

W atlasie znalazła się również budow­la, której jeszcze nie ma, a chodzi o Mu­zeum Sztuki Współczesnej przy pl. Defi­lad. Twórcy publikacji podjęli decyzję o jej umieszczeniu, ponieważ prace są już za­awansowane, a to niezwykle ważna dla miasta inwestycja.

Ale nie tylko charakterystyczne bu­dynki omawiają autorzy, lecz także in­ne wyjątkowe obiekty, jak palma Joanny Rajkowskiej w Alejach Jerozolimskich, żel­betowa syrenka z osiedla Za Żelazną Bramą, gablota reklamowa z ulicy Chmielnej, jedna z ostatnich zachowanych witryn, czy eleganckie wnętrze cukierni Lukullus projektu Jana Strumiłło.

Godnym docenienia jest zamysł pre­zentacji obiektów jako monochromatycz­nych brył. „Taki sposób przedstawienia architektury pozwala zrozumieć podsta­wowe założenia przestrzenne poszczególnych projektów, niezakłócone ogra­niczeniami, z jakimi mamy do czynienia w przypadku zdjęć budynków (zasłania­jące je drzewa, inne obiekty czy elemen­ty infrastruktury miejskiej, brak dostępu z niektórych stron, zmiany modernizacyj­ne). Tym samym mamy szansę lepiej po­znać pierwotny zamysł architekta” – wy­jaśnia wydawca.

Rysowniczki i rysownicy, którzy zapeł­nili strony „ŚRÓD PN” rysunkami nieprze­ciętnej urody to: Kamila Doniec, Maria Ło­miak, Peter Lyczkowski, Mateusz Gryzło i Maciek Drążkiewicz.

Ilustrowane atlasy warszawskiej archi­tektury wymyśliła graficzka Magdalena Pi­wowar. Pierwszy był „SAS”, potem „ŻOL”, „MOK”, „OCH”, „POW” i „PRA”.

Podaj dalej
OCEŃ KSIĄŻKĘ