Książka, która zaskakuje. I to z wielu powodów. Pierwszym z nich jest wprowadzenie do literatury kolekcjonerskiej tematu, który dotąd nie był poruszany, a może nawet uznawany za niewystarczająco interesujący i należycie poważny. Faktem jest, że w wielu domach znajdziemy różnorodne przedmioty przywiezione z urlopowych wyjazdów w Tatry, różne wyroby uznawane za ludowe, takie jak drewniane talerze, a jeszcze częściej ciupagi, z którymi należało się koniecznie fotografować podczas spaceru po Krupówkach, obowiązkowo w stroju góralskim użyczanym przez ulicznego fotografa, a do tego z dyżurnym misiem. Ale kolekcjonowanie takich przedmiotów jest przecież bardzo rzadkie. Jednak po ukazaniu się tej książki z pewnością zainteresowanie zbieraniem wyrobów z regionu Podhala znacznie wzrośnie.

Album z jednej strony jest katalogiem obiektów, a z drugiej – zgodnie z podtytułem – przewodnikiem dla zbieraczy. Niezwykle cenne jest przy tym podawanie cen z aukcji, na których wystawiano wyroby artystyczne z Podhala.

Jak czytamy we wstępie, autorka uwzględniła „twórczość artystów profesjonalnych i nieprofesjonalnych, czyli naiwnych i ludowych działających na terenie Skalnego Podhala od pierwszych dekad XIX wieku do początku lat siedemdziesiątych wieku XX”. Ponieważ region podhalański i jego mieszkańcy charakteryzują się szczególnym podejściem do twórczości artystycznej, to zakres tematów i technik jest ogromny. W książce znajdujemy wypowiedź Stanisława Witkiewicza, chyba najbardziej znanego twórcy i propagatora stylu nazywanego zakopiańskim, który stwierdził, że „u górali sztuka była zjawiskiem powszechnym, które ogarniało domy, meble, sprzęty, narzędzia, (…) przyoblekając je w oryginalną formę, kolor i zdobienie”.

Książka podzielona jest na rozdziały, w których kolejno omawiane są poszczególne dziedziny. Ich tytuły to: „Sztuki piękne”, „Sztuka użytkowa”, „Na pograniczu sztuk pięknych i sztuki ludowej” oraz „Sztuka ludowa”. Kolejnym zaskoczeniem jest stworzenie kategorii „Na pograniczu”, obejmującej wyroby „przemysłu ludowego”, czyli przedmioty produkowane seryjnie, czasem w dużych ilościach – w odróżnieniu od sztuki ludowej, do której zaliczone są wyroby jednostkowe wykonywane przez ludowych artystów.

Jak zwykle w publikacjach Arkad, strona edytorska jest na najwyższym poziomie, wielkie wrażenie wywołuje przy tym niezwykle bogata ikonografia, obejmująca nie tylko obiekty kolekcjonerskie, ale też ukazująca historię i piękno Podhala i Tatr. Jako ciekawostkę dodajmy, że na końcu zamieszczono adresy i wizytówki siedmiu galerii i domów aukcyjnych, gdzie miłośnicy podhalańskiego folkloru mogą szukać przedmiotów do swoich kolekcji.