RECENZJE
ROZWIŃ WSZYSTKIE
Poniedziałek, 4 listopada 2024
Sebastian Pawlina
Książka stanowi zwartą pod względem narracyjnym opowieść o powstaniu warszawskim z barykadami jako podmiotem. Barykada to w wymiarze militarno-materialnym zaimprowizowana przeszkoda dla czołgów i wrogich oddziałów, będąca schronieniem obrońców, zbudowana z przedmiotów przypadkowych, często cywilnych, jak szafy, kanapy, przewrócone tramwaje, autobusy, furmanki. Z kolei pod względem psychologiczno-duchowym jest ona symbolem męstwa, poświęcenia, bohaterstwa, ludzkiej solidarności […]
Niedziela, 22 września 2024
Teodor Gąsiorowski, Aneta Hoffmann, Przemysław P. Romaniuk
Znakomite opracowanie dotyczące losów żołnierzy 2 Korpusu Polskiego po II wojnie światowej. Po wielomiesięcznych nieudanych próbach przełamania oporu niemieckiego w rejonie Monte Cassino m.in. przez Amerykanów, Brytyjczyków, Francuzów i Algierczyków to właśnie podkomendni gen. Władysława Andersa zajęli wzgórze wraz ze znajdującym się na nim klasztorem. W bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a […]
Niedziela, 22 września 2024
Wojciech Lada
Obchodzimy 80. rocznicę Powstania Warszawskiego, więc wysyp książek na ten temat jest imponujący, ale publikacja Wojciecha Lady ujmuje obraz tragicznego zrywu nad Wisłą od nietypowej strony. Autor nie skupia się na militarnych aspektach 63 dni, w jego historii nie dominują strzały na barykadach, zbiorowe mordy na cywilach, bombardowania, podpalenia, poświęcenia łączniczek przemykających się pod kulami […]
Niedziela, 22 września 2024
Iwona Kienzler
Historycy zajmujący się codziennością powstańczego warszawskiego zrywu często mówią o czymś w rodzaju epidemii miłości. Zawarto wówczas aż 256 małżeństw i były to głównie śluby powstańców. Nie można wykluczyć, że liczby są niepełne, gdyż część ślubów nie była należycie udokumentowana, jak twierdzi autorka. Nowożeńcy tracili często życie na ulicach pacyfikowanego przez nieprzyjaciela miasta i chowano […]
Niedziela, 4 sierpnia 2024
Anton Denikin
Wspomnienia rosyjskiego generała Antona Denikina z lat 1918–1920, który stał na czele walczącej z bolszewikami Armii Ochotniczej i odnosił imponujące lokalne sukcesy, na przykład rozbijając w czerwcu 1918 roku stutysięczną Armię Czerwoną, mając w dyspozycji niecałe 10 tysięcy żołnierzy. Ale losy wojny są zmienne: w kwietniu 1920 roku broniąc Krymu, zrzekł się dowództwa, przekazując władzę […]
Niedziela, 4 sierpnia 2024
Bartosz Zakrzewski
Książka jest bogato ilustrowanym albumem ujmującym powstanie warszawskie w konwencji kroniki relacjonującej dzień po dniu wydarzenia walczącej stolicy. Do każdej daty autor dodał przegląd wydarzeń politycznych i militarnych, wiemy więc, co w danym dniu zaszło na frontach świata ze szczególnym uwzględnieniem walk na terenie Europy, a także, co w sprawie naszego zrywu niepodległościowego robili alianci […]
Czwartek, 4 kwietnia 2024
Harald Jähner
Zawsze uważałam, że wydarzenia historyczne najlepiej opisują książki, które tłumaczą je od strony procesów społecznych. I to jest właśnie taka książka. Życie Republiki Weimarskiej sportretowane przez Jähnera jest pełne rumieńców. Autor pokazuje po kolei, co z czego w historii Niemiec wynikało. Jakby ktoś wyłapał oczka w rozprutej dzianinie i teraz widać wszystkie zależności. Niemcy pomiędzy […]
Czwartek, 7 marca 2024
Artur Bojarski
Znakomita monografia poświęcona warszawskiej ulicy, która istnieje nieprzerwanie od 200 lat. Aleje Jerozolimskie były zaprojektowane jako strategiczna arteria tranzytowa wschód–zachód. Na samym początku, w latach 1824–1915, odcinek od Wisły do obecnego placu Zawiszy nosił nazwę Aleja Jerozolimska lub Nowa Droga Jerozolimska. Szeroka zadrzewiona ulica wzięła swą nazwę od żydowskiej osady Nowa Jerozolima. Aleje Jerozolimskie to […]
środa, 6 marca 2024
Seria „Pomocników Historycznych” tygodnika „Polityka” obejmuje już ponad 60 tytułów i jest wysoko ceniona za publikowanie w formie popularnonaukowej podsumowań stanu badań w wielu dziedzinach historii. W najnowszym „Pomocniku Historycznym” przyjęto zasadę historii porównawczej, prezentując wzajemne relacje między dwoma bliskimi sobie narodami, czyli Polakami i Węgrami, bo przecież głęboko w mitologii społecznej zadomowił się wierszyk: […]
Wtorek, 6 lutego 2024
Andrzej Nowak
Gdy w 2014 roku ukazał się pierwszy tom monumentalnego dzieła krakowskiego historyka, zapowiedziano, że będzie ono liczyło sześć tomów. Jednak erudycja i energia autora nie dały się ograniczyć w tak skromnej liczbie woluminów, bo tom szósty, wyraziście zatytułowany „Potop i ogień”, doprowadzony został raptem do drugiej połowy XVII wieku. Teraz autor i wydawca informują, że […]
Czwartek, 28 grudnia 2023
Norman Davies
Autor uznany już przed laty za „najwybitniejszego polskiego historyka”, od dawna uwielbiany przez czytelników, ale przez rodzimych historyków przyjmowany często z rezerwą, obdarzył nas kolejną ogromną pracą. Tym razem w swoisty dla siebie sposób prezentuje „historię zapomnianego królestwa, z którego zrodziły się narody”. Tym królestwem jest, a konkretnie była, Galicja, czyli południowa część Rzeczpospolitej Obojga […]
Czwartek, 28 grudnia 2023
Patryk Pleskot
Bohaterów książki łączyła błyskotliwa kariera w służbie zagranicznej Peerelu, a potem niemal równoczesna ucieczka po wprowadzeniu stanu wojennego i aktywność po drugiej stronie żelaznej kurtyny. Zarazem różnili się temperamentem, charakterem, pochodzeniem społecznym; od pewnego momentu również światopoglądem. Znali się od wielu lat, ich drogi zawodowe w pewnych momentach się krzyżowały, natomiast nie zostali bliskimi znajomymi […]