Gdy nadchodzą wakacje zawsze przeklinam starcze nawyki. Zamiast do torby podróżnej wziąć, jak Pan Bóg nowoczesności przykazał, czytnik e-booków i w jego bebechach szmuglować terabajty możliwości, wolę prócz elektroniki ciągnąć ze sobą przez świat co najmniej kilka papierowych edycji. Nie dość, żem staromodny, tom w dodatku wariat. Skoro na rzecz zadrukowanego papieru pozbawiam się wielu pożytecznych przedmiotów w drodze ku tu lub tam, bo przepisy linii lotniczych są jednoznaczne co do limitu bagażowego, niech chociaż mam ten pożytek, że zaproponuję Państwu sprawozdanie z dwóch lektur. Kompletnie różnych, każdej na inny sposób pouczającej. Co jednak łączy obydwie? Tylko zainteresowanie autorów historią, a także skłonność do grzebania w faktograficznych szczegółach omawianego tematu. Fachowo to się określa mianem: "staranny research". W Hiszpanii czytałem więc o mieszkańcach Italii oraz o Afrykanach. Dlaczego nie? Przecież książka nie musi przylegać do wnętrza miejsca, które odwiedzamy, chyba że studiujemy przewodnik lub atlas. Obca przestrzeń stwarza natomiast pożyteczny dystans do wszystkiego, co obok i co w nas codziennych. Izoluje od hałaśliwej swojskości oraz od nadmiernie absorbujących klimatów miejsc, jakie nawiedzamy. Owszem, do nich warto nawiązywać. Powróciwszy na ojczyzny łono, z niezbędnym i zawsze wskazanym cudzysłowem w zanadrzu. Na temat Italii informował mnie John Hooper w znakomitym i więcej niż dziennikarskim eseju "Włosi" (W.A.B.). Wieloletni korespondent angielskiej prasy, donoszący przez dziesięciolecia do Albionu z Półwyspu Apenińskiego, pisze świetnie, w dodatku nadzwyczaj erudycyjnie. Choć kompletnie inaczej niż inny żurnalista brytyjski, wyspecjalizowany w tematyce z kolei francuskiej, czyli Stephen Clarke. Hooper nie używa - jak Clarke - pieniącej się szampańsko ironii, przeciwnie, po poruszanych tematach ciężkawo kłusuje uzbrojony …