Wtorek, 24 października 2023
CzasopismoBiblioteka Analiz
Tekst pochodzi z numeruBiblioteka Analiz nr 604 (20/2023)
Wielkość sprzedaży książek w Polsce w cenach detalicznych to blisko 4 mld zł rocznie (około 0,9 mld euro). Tymczasem łączny obrót rynku książki w Europie wynosi 37–38 mld euro (dane Federacji Europejskich Wydawców). Udział Polski to więc tylko niecałe 3 proc. Natomiast udział Polski w liczbie ludności Europy wynosi 5 proc. Dla porównania w Niemczech sprzedaż sięga 9,4 mld euro – to 10 razy więcej niż w Polsce, a po uwzględnieniu liczby mieszkańców – jest to proporcjonalnie ponad cztery razy większy rynek książki niż w Polsce. Wielkość sprzedaży książek w pozostałych rozwiniętych europejskich krajach (np. Francja, Włochy, Hiszpania) także znacznie przewyższa wartość naszego rynku (z zachowaniem proporcji do liczby mieszkańców). Niestety w naszym kraju, w przeciwieństwie do rozwiniętych rynków, brakuje twardych danych dotyczących rodzimego rynku książki, co jest dla nas niezrozumiałe. To, co odróżnia inne kraje od Polski, to regularne raportowanie firm działających w branży książkowej. Niestety w naszym kraju niechęć do dzielenia się informacjami o swojej działalności nasila się. Silna branża to taka, która opiera się na twardych danych. Biblioteka Analiz tworzy obraz branży w oparciu o dostarczane informacje i zestawienia najbardziej podstawowych wyników działalności przedsiębiorstw. Należy podkreślić, że dane są jedynie szacunkowe. Najważniejszymi czynnikami, które wpłynęły na działalność branży książkowej w roku 2022 i na jej wyniki finansowe była wysoka inflacja, wojna w Ukrainie i niełatwe do interpretacji zmiany w przepisach finansowych. Przełożyło się to m.in. na wzrost cen wielu usług, m.in. logistycznych (wzrost cen paliwa i płacy minimalnej). W roku 2022 obserwowaliśmy istotny wzrost kosztów druku oraz materiałów poligraficznych, co przyczyniło się do podwyższenia kosztów wytworzenia książek i zmiany ich cen detalicznych, a niejednokrotnie doprowadziło do wstrzymania druku planowanych publikacji. Część wydawców podejmowała także działania w zakresie uruchomienia większej wyprzedaży w celu zmniejszenia stanu magazynowego i poprawienia płynności finansowej. Rosyjska agresja na Ukrainę uderzyła też silnie w sytuację na rynku, w pierwszych miesiącach wojny promocja książek musiała być mocno ograniczona w związku z tym, że media skupiały się przede wszystkim na relacjonowaniu przebiegu działań wojennych i kolejnych sankcjach nakładanych na Rosję. Również spadki kursu złotego zwiększały koszty współpracy z kontrahentami ze strefy euro, Stanów Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii. Utrzymujące się wysokie ceny walut wpływają na wzrost kosztów pozyskania praw do wydania książek zagranicznych. Wydawcy weryfikowali plany wydawnicze w zakresie planowanych premier, a także liczby drukowanych tytułów. Ostrożniej podchodzono do szacowania pierwszych nakładów, stawiając na dodruki. Średni nakład obecnie nie przekracza 2000 egz. To niskonakładowe publikacje, wykonane w technologii druku cyfrowego zaczynają dominować ilościowo na rynku. Mimo wspomnianych problemów, czasu naznaczonego wysoką niepewnością i zmiennością wynikającą przede wszystkim ze zbrojnego ataku Rosji na Ukrainę, co miało ogromny wpływ na sytuację gospodarczą i geopolityczną, popyt na produkty wydawnicze nie spadł gwałtownie. Przychody ze sprzedaży książek w 2022 roku w cenach zbytu wydawców, jak szacuje Biblioteka Analiz, wzrosły o 1,6 proc. do 3,06 mld zł (658 mln euro) Niewątpliwie hitem wydawniczym ostatniego roku jest seria „Rodzina Monet” Weroniki Anny Marczak (You&YA, imprint wydawnictwa Muza). Sprzedaż pierwszego tomu popularnego cyklu literatury z gatunku Young Adult przekroczyła 100 tys. egz., pozostałe tomy przez wiele miesięcy nie schodziły z pierwszych miejsc list bestsellerów. Spektakularny sukces odniosła w Polsce Collen Hoover, która popularność zawdzięcza platformie TikTok, tak jak i wiele innych autorek z gatunku Young Adult. Nie dziwiła popularność najnowszej książki polskiej noblistki Olgi Tokarczuk „Empuzjon” (Wydawnictwo Literackie). Świetnie sprzedawały się się też m.in. autobiografia Harry’ego, księcia Sussex pt. „Ten drugi” (Marginesy), thrillerowy debiut Marcina Mellera „Czerwona ziemia” (W.A.B.) czy powieść „Gdzie śpiewają raki” Delii Owens (Świat Książki), a także powieść japońskiego pisarza Toshikazu Kawaguchi „Zanim wystygnie kawa” (Grupa Wydawnicza Relacja). Takich hitów jednak było w 2022 roku zbyt mało. Listy bestsellerów zdominowały i wciąż je podbijają książki dla młodzieży, przede wszystkim z gatunków Young Adult i New Adult, co skwapliwie wykorzystują kolejni duzi wydawcy, powołując do życia nowe imprinty skierowane do młodych odbiorców, ale też angażując środki w promocję w mediach społecznościowych, zatrudniając specjalistów o tego rodzaju literatury, tak do promocji, jak i pozyskiwania nowych tytułów (w kraju i zagranicą). W tym zakresie polski rynek zapatrzony jest w rynek anglosaski. Coraz większą popularność zdobywa też literatura azjatycka – zarówno komiksy, mangi, ale coraz odważniej też literatura piękna. Największą popularnością cieszy się także literatura dla dzieci oraz beletrystyka dla dorosłych, większe zyski …
Wyświetlono 25% materiału - 683 słów. Całość materiału zawiera 2735 słów
Pełny materiał objęty płatnym dostępem
Wybierz odpowiadającą Tobie formę dostępu:
1A. Dostęp czasowy 15 minut
Szybkie płatności przez internet
Aby otrzymać dostęp kliknij w przycisk poniżej i wykup produkt dostępu czasowego dla Twojego konta (możesz się zalogować lub zarejestrować).
Koszt 9 zł netto. Dostęp czasowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Czas dostępu będzie odliczany od momentu wejścia na stronę płatnego artykułu. Dostęp czasowy wymaga konta w serwisie i logowania.
1B. Dostęp czasowy 15 minut
Płatność za pośrednictwem usługi SMS
Aby otrzymać kod dostępu, należy wysłać SMS o treści koddm1 pod numer: 79880. Otrzymany kod zwotny wpisz w pole poniżej.
Opłata za SMS wynosi 9.00 zł netto (10.98 PLN brutto) i pozwala na dostęp przez 15 minut (bądź do czasu zamknięcia okna przeglądarki). Przeglądarka musi mieć włączoną obsługę plików "Cookie".
2. Dostęp terminowy
Szybkie płatności przez internet
Dostęp terminowy zostanie przyznany z chwilą zaksięgowania wpłaty - w tym momencie zostanie wysłana odpowiednia wiadomość e-mail na wskazany przy zakupie adres e-mail. Dostęp terminowy wymaga konta w serwisie i logowania.
3. Abonenci Biblioteki analiz Sp. z o.o.
Jeśli jesteś już prenumeratorem dwutygodnika Biblioteka Analiz lub masz wykupiony dostęp terminowy.
Zaloguj się