„Zanim znikną ostatnie księgarnie w polskich miastach i miasteczkach” – pod takim hasłem środowisko księgarskie wystosowało list otwarty do polskich polityków w sprawie podjęcia rozmów o wprowadzeniu ustawy o książce.

Pod listem podpisało się ponad 80 księgarzy. Czytamy w nim:

„My, polscy księgarze niezależni, jak i skupieni w Stowarzyszeniu Księgarzy Polskich, zwracamy się z apelem do wszystkich opcji politycznych, samorządów oraz ludzi kultury o podjęcie rozmów z naszym środowiskiem w celu ratowania polskiego księgarstwa i czytelnictwa. W najwyższym stopniu niepokoi nas skrajnie niski poziom czytelnictwa w naszym kraju – zajmujemy trzecie miejsce od końca w Unii Europejskiej. Tak samo martwi nas upadek ponad tysiąca księgarni w ostatnich kilkunastu latach, a te sprawy są ze sobą ściśle powiązane.

W krajach o znacznie wyższym poziomie czytelnictwa znajdujemy gotowe rozwiązania, które uporządkowały rynek książki, zwiększyły liczbę księgarni oraz wpłynęły na rozwój czytelnictwa. Zaczynamy się cywilizacyjnie oddalać od tych państw. Takie kraje jak Niemcy, Francja, Włochy czy Hiszpania znalazły skuteczne rozwiązanie wielu problemów, uchwalając niemal jednogłośnie ustawę o książce, akceptowaną przez wszystkie siły polityczne w wymienionych państwach. Nie ulega wątpliwości, że ta kwestia powinna łączyć ludzi zdających sobie sprawę, że należy stanąć do wyścigu cywilizacyjnego z innymi krajami. W państwach, w których jest największa dostępność książek, także dzięki rozbudowanej sieci księgarni, oraz duże czytelnictwo, zawsze jest też wyższy poziom innowacyjności. Czy możemy wygrać ten wyścig cywilizacyjny? Skorzystajmy z dobrych doświadczeń innych krajów i wpłyńmy na rozwój naszego państwa.

Prosimy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz sejmową i senacką Komisję Kultury i Środków Przekazu o niezwłoczne podjęcie rozmów zmierzających do wprowadzenia ustawy o książce dającej szansę na rozwój czytelnictwa i uratowanie ginących polskich księgarni, a także nadzieję na ich reaktywację. Naszym wspólnym celem powinno być stworzenie warunków do istnienia w każdym mieście i miasteczku co najmniej jednej księgarni. Czytelnictwo w Polsce nie wzrośnie, jeśli nie odrodzą się polskie księgarnie. Sprzedaż internetowa nigdy nie zastąpi księgarni stacjonarnej, często jedynego miejsca kultury w miasteczku. Niestety bez proponowanej ustawy możemy się spodziewać zamknięcia wielu kolejnych placówek.

Zwracamy jednocześnie uwagę, że ustawa nie generuje żadnych kosztów dla państwa, a w przypadku odrodzenia się polskiego księgarstwa może jedynie przynieść wzrost dochodów dla budżetu. Wprowadzona w wielu krajach ustawa spowodowała wzrost sprzedaży książek, przyczyniła się do powstania nowych księgarni i małych wydawnictw oraz zaowocowała zwiększeniem się czytelnictwa.

Aktualnie mamy całkowicie rozregulowany, wręcz zdemolowany rynek książki, który wpływa na upadek niezależnych księgarni. Konsekwencją tego jest nieustanny i w tej sytuacji nieunikniony wzrost cen publikacji. Książka jest jedynym produktem, który w dniu premiery potrafi być przeceniony o kilkadziesiąt procent. To ma wymiar absurdalny.

Cieszymy się z rosnącej świadomości wielu samorządów, które wiedzą, jak ważne są księgarnie dla rozwoju czytelnictwa. Wierzymy w możliwość zainteresowania samorządów naszą inicjatywą. Liczymy też na wszystkich polityków podejmujących kluczowe decyzje w naszym kraju – niech nie zabraknie nam wyobraźni w tym ważnym i wręcz krytycznym momencie.

Stawiamy się do dyspozycji każdego, kto zechce podjąć rozmowy z przedstawicielami ostatniego tysiąca polskich księgarni”.

Swojego poparcia udzieliło Polskie Towarzystwo Wydawców Książek. Rafał Skąpski, prezes PTWK, przekazał także, że o problemach środowiska książki rozmawiał z przewodniczącym sejmowej komisji kultury Bogdanem Zdrojewskim oraz z Małgorzatą Kidawą Błońską, marszałek Senatu RP. Zwrócił się pisemnie o pochylenie się nad tymi problemami także do ministra kultury Bartłomieja Sienkiewicza oraz wiceministrów w tym resorcie: Joanny Scheuring-Wielgus i Andrzeja Wyrobca. Podobne w treści pismo przekazał do senackiej Komisji Kultury.

Tymczasem na początku lutego została powołana podkomisja stała ds. Czytelnictwa i Prawa Autorskiego.

Jak wskazała Polska Izba Książki, „daje to możliwość prowadzenia konstruktywnej rozmowy z rządem oraz posłami i posłankami o wsparciu finansowym dla branży, rozwiązaniach na rzecz rozwoju czytelnictwa w Polsce czy dyskutowania nad rozwiązaniami legislacyjnymi”.

Jednym z pierwszych postulatów Izby będzie ten dotyczący wprowadzenia zerowej stawki VAT na książki, gazety i czasopisma.

(s. 1)